grallari4419 fyrir 21 árum Fjöldi lestra: 506

Landsbyggðarmál í ólestri

Þessi grein birtist eftir mig í Fréttablaðinu 30 september síðastliðinn.

Ég hef verið að velta fyrir mér hver framtíð landsbyggðarinnar er. Nýlega bárust fréttir frá Seyðisfirði um að öllu starfsfólki í frystihúsi bæjarins verið sagt upp. Ástæðan er rekstrarörðuleikar. Fyrir nokkrum árum voru stærstu fyrirtækin í sjávarútvegi, Útgerðarfélag Akureyringa og Samherji, að hamast við að kaupa frystihús í minni byggðalögunum. Siðan keypti Eimskip Útgerðarfélag Akureyringa og fylgdi togari gjarnan með í kaupum ásamt kvóta. Í nafni hagræðingarinnar hefur þeim síðan verið lagt eða seldir og kvótinn færður á önnur skip félagsins. Skipin hafa stundum landað á stöðunum eða fiskurinn keyrður á vettvang. Ríkisvaldið er ekki sökuldólgur heldur ráða markaðslögmálin.

Nú er svo komið að frystihús á minni stöðum bera sig ekki og eðli málsins samkvæmt er þeim lokað. Við það rísa íbúar upp og hrópa á ríkisvaldið að skaffa fyrirtækinu kvóta eða koma með ný atvinnutækifæri í plássið í þeim tilgangi að þeir geti haldið áfram að hírast í húsum sínum á hjara veraldar. Fyrr í sumar var mikið rætt um ástandið á Rayfarhöfn. Íbúar æptu á ríkisvaldið og óskuðu eftir sérstökum 300 tonna kvóta til að útvega þeim örfáu Íslendingum sem nenntu að vinna í frystihúsi staðarins vinnu.

Það eru tugir smáplássa hringinn í kringum landið þar sem lifibrauðið er lítið frystihús. Á sumum stöðum er meirihluti þeirra sem verka fiskinn útlendingar, sérstaklega á Vestfjörðum. Í þessum plássum er kennarahallæri og oft vantar lækni eða prest. Þegar börnin vaxa úr grasi liggur leið þeirra burt í skóla og oftast snúa þau ekki til baka. Afleiðingarnar eru að plássin leggjast af.

Það er ekkert annað en gálgafrestur þegar verið er að beita sértækum aðgerðum til að koma til bjargar. Að mínu mati er lang best að ríkið kaupi húseignir fólksins. Ríkið gæti síðan selt húsin aftur sem sumarhús því hugsanlega vilja einhverjir dvelja þarna yfir sumarið. Með þessu skapast nýtt tækifæri fyrir fólk að byrja aftur. Líklegast er að íbúar flytjist til stærri byggðarlaga í sama kjördæmi. Raufarhafnarbúar myndu flytjast niður á Austfirði en þar er mikil uppbygging fram undan.

Það er skiljanlegt að fólk vilji búa á landsbyggðinni. Sjálfur er ég landsbyggðarmaður. Með því að leggja litlu plássin niður styrkjast þau stærri og afkomumöguleikar og velferðarþjónusta verða betri. Það er ekki verjandi fyrir okkar litla land að vera með stórmennskubrjálæði og halda uppi hverju krummaskuðinu á fætur öðru með sértækum aðgerðum.

Golfur fyrir 21 árum

gæti ekki verið meira sammála þessu.

Það er mikil bjartsýni að ætla að halda úti einhverri atvinnustarfssemi í minnstu bæjarfélögunum, nema þau geti verið sjálfbær að flestu leyti.

En þetta er spurning um það að fólki láti af stoltinu og fleira. Svo er stóra málið hvernig hægt er að koma til móts við þetta fólk.

Því auðvitað yrði ríkið að sleppu sértæku aðgerðunum og kaupa upp öll hús sem menn eiga í bæjarfélaginu. Hvernig væri hægt að framkvæma það á vitrænann hátt?

Það er ólíðandi allavega að það verði slökkt á bæjarfélögum og beðið eftir að fólk færi, því verðmæti fólksins og skuldir eru í fasteignunum.
Og yrði því að kaupa þau þær upp.

En kostnaðurinn við það yrði að öllum líkindum minni til langstíma litið, en að halda úti sértækum aðgerðum, á kostnað annarra.

Það er ekki verjandi að halda úti þessu smá bæjarfélögum, því kostnaðurinn frá ríkinu, þar með talinn t.d. kostnaður Símans við lagnir/viðgerðir, og t.d. RARIK er gífurlegur.

Man ekki meira í bili

KV Golfur
Frá Austurlandi.

Fyrra álit

phoca fyrir 21 árum

Samála, held að svarið sé að hafa svona eins og 3-4 kjarna utan höfuðborgarsvæðisins. Td. Ísafjörð, Akureyri og Reyðarfjörð eða eitthvert annað pláss fyrir austan.

En þetta er hægara sagt en gert. Það að kaupa fólk í burtu er í raun nokkurskonar hreppaflutningar. Einnig má benda á tilfærslur Stalíns á fólki innan Sovétríkjana til að drepa staðbundna mótstöðu og menningu. Þetta er náttúrulega ekki alveg sambærilegt en þetta er vand meðfarið og ekki þýðir að labba t.d. inn á Húsavík og segja: “Jæja nú erum við (ríkið) búin að ákveða að þið eigið að vera á Akureyri hérna eru peningar fyrir kofana ykkar finnið ykkur nú íbúð á Akureyri”

Punkturinn er, er samála en sé ekki hvernig hægt er að framkvæma þetta í raun.

Fyrra álit

manilla fyrir 21 árum

sammála, en ég held að það mætti taka dæmið lengra og kaupa bændur út úr þessari vitleisu (við erum að borga um 120.000 með hverri belju). Ég held samt að meirihlutinn af þessu fólki myndi flytja rvk og nágranna bæjarfélög

Fyrra álit

zillus fyrir 21 árum

Það er auðvitað fáránlegt að ætlast til þess að ríkið komi alltaf inn til að bjarga tímabundið hinum og þessum sveitafélugum. En ég er ekki viss um að það sé þjóðráð að ríkið kaupi upp allt húsnæði í öllum krummaskuðum um allt land. Ég borga nó í skatt fyrir.

Fyrra álit

Xelforp fyrir 21 árum

Já, á sínum tíma var líka talin ágætis hugmynd í Danmörku að flytja þessar 40-50 þúsund hræður (sem þá tórðu á Íslandi) á heiðarnar á Jótlandi…
Sjá ekki allir eftir því að ekki var slegið til á sínum tíma? :)
Gaman samt að heyra að menn velti þessu máli fyrir sér, oft á tíðum virðist mér sem fólki finnist skynsamlegast að allir Íslendingar flytji til Reykjavíkur, en yrðu allir ánægðir með það? Ég meina, hver ætti að afgreiða í landsbyggðarsjoppunum þegar allir væru á leið út úr bænum um helgar?

Fyrra álit

Kagemusha fyrir 21 árum

Ég hefði ekkert á móti því að búa á Jótlandi, allavega er betra veður. Og ef landsbyggðarsjoppurnar leggjast af, þá held ég að maður yrði bara að nesta sig upp áður en lagt væri í hann.

Samt er það allra sniðugasta sem heyrst hefur um íslensk byggðamál frá Zirinofskí komið, nefnilega að breyta íslandi í fanganýlendu. Við gætum einfaldlega byggt múr og gaddavírsgirðingu um suðvesturhornið og rýmt afganginn af landinu. Það þyrfti ekki einu sinni að byggja fangelsi! Fangarnir gætu nýtt þær húseignir sem til eru umhverfis landið og haldið við og byggt sjálfir. Svo gætu þeir dundað sér við að elta rollur og renna fyrir fisk. Hvað gæti verið meira mannbætandi???

Svo er auðvitað rúsínan í pylsuendanum að við gætum haft sjónvarpsþátt eins og þennan í Running Man!

Fyrra álit

[Notanda eytt] fyrir 21 árum

binnismin er samála Zirinofskí.

girðum suð vestur hornið af og fullum rest af föngum. skjótum þá sem reyna að smygla sér til höfuðborgar svæðisisn :Þ

tökum upp battle royale skemmtiefnið af japaskri fyrirmynd til að aga drykkju unglinga. :)

leyfum bardaga upp á líf og dauða. og byggjum coloseum í kópavogi. plús stóra styttu af gunnari birgisyni. (gulla undirhöku hetja kópavogs)

fáum sjálfboða liða úr röðum rússneskra fanga sem eru búnir að lyfta 5 tíma á dag í 15 ár. og það er droppað til þeirra vaxta lyfjum sem eru ólögleg í dag afþví þau eru hættuleg.

afnemum alla skatta og fjármögnum ríkið með greiðslum frá sovét´ríkjunum fyrir að geyma fanga evrópu hérna heima.

þá verður þetta frjálsat land í heimi og allir vilja koma hingað þannig við neyðumst til að loka landamærunum fyrir fólki öðru en túristum, sem mega koma í miljóna tali sama er mér. (bara svo landið fyllist ekki þurfum smá óspillt hraun)

einnig skulum við vingast við japan og leyfa japönum að flytja til landsins. gegn því að allir íslendingar fái playsation 3 :)

kveðja Binni stofnandi Binnismans

Fyrra álit

xark fyrir 21 árum

já og þá þarf ekki að byggja fleiri göng..amk ekki opinber :)

Fyrra álit

xDarkLordx fyrir 21 árum

Fólk virðist halda að eini byggilegi staðurinn sé reykjavík. Það er algjört rugl. Það eru margir staðir mikið praktískari fyrir höfuðborg en Suð-vesturhornið.

Fyrra álit

costacurta fyrir 21 árum

ég hef sjálfur alltaf búið á RVK-svæðinu og held að ég gæti aldrei búið á landsbyggðinni. Hef líka lengi verið að spá í hvað landsbyggðin hefur sem RVK-svæðið hefur ekki

Fyrra álit

Kagemusha fyrir 21 árum

Vel mælt, dude.

Fyrra álit

proletar fyrir 21 árum

Það eru lítil krummaskuð í flestum löndum. Ísland er ekkert sérstakt dæmi, nema auðvitað fyrir það að hér er bara einn þéttbyggðarkjarni. Að ræða um hvort við eigum að “leyfa” einhverjum að búa út á landi er ótrúleg forræðishyggja. Það er undir hverjum og einum komið hvar hann vill búa. Hvort við erum að borga skatt til að “halda þeim uppi” er annað mál. Við erum sannarlega ekki að halda uppi þeim hluta samfélagsþjónustunnar úti á landi sem heyrir undir sveitastjórnir og ekki erum við að borga undir neyslu fólks úti á landi. Að vegagerð undanskilinni hef ég ekkert séð sem bendir til þess að það sé dýrara að “halda uppi” fólki á landsbyggðinni en á höfuðborgarsvæðinu. Það sem hefur gerst er að réttindi byggðanna til að nýta náttúruauðlindina voru rænd af þeim. Áratuga vinna fór á skömmum tíma og það er eðlilegt að erfitt sé að fóta sig eftir það. Gróði fárra vó þyngra en afkoma heilu byggðarfélaganna. Ef þessi hugsun væri kæfð gætu byggðirnar vel þrifist.

Fyrra álit

Trassi fyrir 21 árum

Hvers konar helvítis hálvitar eru þið, það er alltaf sami helvítis hrokinn í ykkur sunnlendingum, þið haldið að þið séuð yfirburðar kynstofn og þjóðflokkur. Íslendingar fá um það bil 70% útfluttnings tekna sinna frá sjávarútvegi. Á öllum þessum krummaskuðum vinna mjög margir við útgerðir og frystihús. Þannig að mikið af öllu skatt fé kemur af landsbyggðinni, Reykjavík er skíta staður, þar er vændið og fíkniefnin, heimska fólkið og vesenið. Fólk sem kemur utan af landi eru betri starfskraftar og eftirsóttari. Með óheftu framsali í kvótakerfinu, hefur verið rændur réttur landsbyggðarinnar til þess að lifa í friði og standa undir sér. Í nafni græðgi og stórmennskubrjálæðis hafa menn eins og Þorsteinn Már í Samherja og Gunnar Larsen hjá ÚA, yfirtekið mikinn hluta kvóta og núna eiga svona menn litlu 300-500 manna þorpin hér og þar út á landi. Þetta er ríkjistjórninni sem sat frá 1991 til 1995 að kenna, Alþýðuflokknum og Sjálfstæðisflokknum.

undirritaður
býr í litlu sjávarþorpi á austfjörðum þar sem Samherji hefur hirt allt og ræður þar ríkjum.

Fyrra álit

zillus fyrir 21 árum

Ef að það eru svona miklir snillingar úti á landi afhverju létu þið taka ykkur svona ósmurt í rassgatið?
Til að byrja með má benda á það að fiskur er ekki allt og ef það er rétt að þið landbygðarfólkið séu svona miklir spekingar og dugnaðarfólk þá ætti ekki að vera erfitt fyrir ykkur að koma á fót öðrum atvinnugreinum.
Þetta byrjaði ekki 1991 - 1995 þetta er bara þróun sem hefur verið frá upphafið 20. aldar. Þeir sem höfðu eitthvað í kollinum áttuðu sig á því að tækifærin voru í Reykjavík og nágreni og fóru því þangað. Eftir stendur vitlaus sveitadurgur sem er ekki gerður til að vinna neitt annað en að flaka fisk og væla um meiri styrki frá ríkinu.

Fyrra álit

drekinn fyrir 21 árum

Hvernig getur kvótakerfi sem var sett á árið 1983 verið ríkisstjórn sem sat frá ‘91 og ’95 að kenna?

If you start the day doing nothing, when do you know when you've finished?

Fyrra álit

proletar fyrir 21 árum

Ég held að þú sért eitthvað að misskilja það sem ég skrifaði. Ég var að gagnrýna þá sem eru að skipta sér af hvar maður býr. Gæsalappirnar hefðu kannski átt að kveikja einhverjar bjöllur þegar ég var að reyna að vera kaldhæðinn. Ég bjó lengi úti á landi og fannst það fínt. Prófaðu að lesa kommentið mitt aftur og í þetta sinn með opin augu.

Fyrra álit

gmaria fyrir 21 árum

Raunin er sú að fyrir tilkomu kvótakerfis í sjávarúvegi er síðar var leyft að framsselja aflaheimildir í millum byggðarlaga, var búið að byggja upp þjónustumannvirki og ibúðarhúsnæði fyrir þann fjölda íbúa er þá hafði atvinnu á hinum ýmsu stöðum á landinu.

Við tilkomu kerfisins voru útgerðarmönnum því fært upp í hendur að flytja til atvinnutækifæri að vild án hafta, undir formerkjum hagræðingar sem þó ekki tók mið af úreldingu verðmæta í formi steinsteypu sem einstaklingar hafa tapað og þjóðin öll er kostaði þjónustumannvirki s.s.´skóla heilsugæslu og fl.

kv.
gmaria.

Fyrra álit

Stjórnmál

Stjórnmál

Ofurhugar

Stjórnendur

Hverjir eru inni

Greinar

Landsbyggðarmál í ólestri

Dýr

Dægurmál

Fræði

Leikir

Lífið

Lífsstíll

Margmiðlun

Menning

Skjár

Sport

Tónlist

Tækni

Vélar

Hugi