LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum Fjöldi lestra: 277

Vandaðar umsagnir eða réttara sagt skorturinn á þeim.

Eins og fjallað er um nokkuð ítarlega í öðrum pósti hér beint fyrir neðan þá er sáralítið um vandaðar umsagnir hérna á smásagnasvæðinu.
Af hverju skyldi það vera?

Flestar umsagnir hér skiptast í tvo flokka:

Þetta er æðislegt, hrein snilld!

og svo

Ömurlegt! Þú er fáránlegur höfundur!

Hvað græðir höfundur sögu á svona skilaboðum? Þetta eru svo sannarlega ekki umsagnir á söguna hans. Á undanförnum mánuði hef ég séð 2 pósta sem myndu flokkast sem raunverulegar umsagnir. Þar sem höfundur umsagnar er MÁLEFNALEGUR. Hann tekur dæmi, rökstyður. Hann bendir á það sem miður er og kemur með tillögur að úrbótum, hugmyndir, athugasemdir. Einmitt það sem höfundur græðir á, hitt er nánast gagnslaust.

Einnig er umræðan hérna sorglega lítil. Hefur fólk engan áhuga á að ræða smásagnagerð? Þetta er jú smásagnaáhugamál svo það væri undarlegt. <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Gallinn við huga.is er, að hér er margt ungt fólk, sem er að stíga sín fyrstu skref á ritvellinum. Flestir hérna hafa ekki hugmynd um hvað sjónarhorn er, eða hvort að sagnir eru lýsandi eða ekki. Fæstir, meira að segja á rithringnum sjálfum, velta fyrir sér tungumáli út frá þeim sjónarhóli sem margir rithöfundar gera. Td. efast ég um að margir velti fyrir sér hvort að forsetningar séu dýnamískar eða temporal. Slíkt getur haft áhrif á upplifun lesanda af sögu. Ég hef reynt að pósta hérna nokkrum punktum um hvað sé gott að hafa í huga á meðan maður skrifar, en það er undir hverjum og einum komið hvernig hann notfærir sér þá.

Kosturinn við að pósta hérna er, að vel flestir kunna sig og eru jákvæðir. Það er einna helst einhverjir 14 ára gervitöffarar sem halda að það sé ógeðslega fyndið að vera leiðinlegur við þá sem eru að reyna að skapa eitthvað. Sem betur vaxa þeir þó upp úr þessu skeiði og uppgvöta að þetta var bara öfundsýki vegna eigin vangetu.

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Vönduð umsögn þarf ekki að vera mjög bókmenntaleg. Hún þarf því ekki að innihalda athugasemdir um dýnamískar sagnir, passívar og allt hitt.
Allir geta sagt hvað þeim finnst gott og hvað slæmt. Hvort þeir hafa samúð með söguhetju eða ekki. Hvort þeir finnst plottið trúverðugt eða ekki. Hvort þeir séu skildir eftir með spurningar eða hvort þeim sé svarað. Hvort þeir sjái hlutina og umhverfi sögunnar vel fyrir sér. Hvort þeim finnist að nóg sé að af samtölum, hvort samtölin séu eðlileg eða skrýtin o.s.frv.

Þetta eru allt hlutir sem allir geta velt fyrir sér, maður þarf nú ekki að vera lærður til þess.

Ég hef lesið greinarnar þínar hérna og eru þær mjög gagnlegar. Fólk virðist hins vegar ekki hafa þær mikið í huga þegar það skrifar um sögurnar. <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Það sem ég á við er, að góð umsögn, virkilega góð umsögn, tekur á öllu því sem viðkemur því að skrifa. Hún fjallar um málið, plottið, persónur, myndmál, byggingu osfrv.. Stærstur hluti af þeim umsögnum sem eru hér, ná ekki yfir neitt af þessu. Hluti af þeirri útskýringu er af því margir lesendur hafa ekki vit á þessu. Meira að segja á Rithringnum eru þekktir rithöfundar að fjalla um sögur á svipaðan hátt og hér er gert.

Umsögn, sem á að gagnast meðvituðum höfundi, þarf að taka á því sem hann hugsar um á meðan hann skrifar ekki satt. Þú veltir fyrir þér ákveðnum atriðum á meðan þú ert að skrifa, og eftir því sem færnin er meiri, því fleiri atriðum ferðu að sækjast eftir. Td. velti ég fyrir mér hvort að ég eigi að nota: í kringum húsið, utan um húsið, við húsið, umhverfis húsið. Fyrir mér eru þetta ólíkir hlutir og hafa ólíka merkingu.

Umsögn sem fjallar um stafsetningarvillur, eða setningaskipan, gagnast bara að svo miklu leyti. Umsögn sem segir bara: æðislegt, frábært, haltu áfram að skrifa, skjóttu þig í hausinn, hættu þessu rugli…segir höfundinum ekki neitt. Þessar síðarnefndu rýnir eru alveg sérstaklega gagnlitlar.

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Ég bara gæti ekki verið meira sammála með þetta síðasta, svona æðislegt, frábært,ömurleg,hörmung svör þjóna sáralitlum tilgangi.

Hins vegar tel ég að það séu til margar gerðir og stig af vönduðum umsögnum. Ég tel að það sé vönduð umsögn sem nefnir þá hluti sem ég taldi upp í öðru svari og gerir það nákvæmt.

Umsögn sem félli undir það að vera vönduð skv. þinni skilgreiningu er einungis á færi örfárra, mjög fróðra og mögulega lærðra manna. Þannig umsagnir munu því aldrei verða margar.

Ég sjálf hef fengið margar mjög góðar umsagnir frá Jóni á götunni sem ekki þekkja mikið til bókmenntafræði. Þær benda mér hins vegar á hluti sem ég hafði ekki tekið eftir, koma með hugmyndir sem ég get nýtt mér, benda á galla í plotti, gati á karakter o.s.frv.

 <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Þær umsagnir sem mér finnst henta mér eru ekkert endilega á færri fárra og fróðra manna, alls ekki. Það þarf heldur ekki neinar háskóla gráður til þess. Heldur er þetta allt spurning um metnað og tíma þess er rýnir.

Það má ekki gleyma því að höfundur hefur lagt oft á tíðum mikla vinnu í verkið sitt og við, sem eigum að gagnrýna það, lesum það á 10 mínútum og skrifum svo rýni byggða á þessum lestri. Sumir gefa sér þó tíma til að lesa tvisvar og oft kemur ágæt rýni úr því, en þurfum við ekki að koma fram við höfundinn af meiri virðingu? Þurfum við ekki að gefa okkur meiri tíma í þær rýnir sem við erum að gera?

Ég hef verið að velta þessu fyrir mér undanfarið, því ég hef áhyggjur af því að þær pælingar sem ég legg í verkin mín komist ekki til skila. En síðan kemur kannski ein rýni, sem virkilega nær utan um það sem ég var að hugsa og það gleður mann mjög. Ég hef dregið þá ályktun af þessu að annað hvort eru rýnar mínir ekki að gefa sér tíma til að rýna í söguna eða þá að ég er bara alls ekki að koma til skila því sem ég er að hugsa. Hvort tveggja finnst mér jafn leiðinlegt.

Sjálfur hef ég ákveðið að fækka rýnum mínum(þe. á hringnum) en þess frekar að gefa mér nokkra daga til að rýna hverja sögu. Og gera það þá virkilega vel, jafn vel og ég vil sjálfur að sé gert við mínar sögur. Það væri náttúrulega fáránlegt að standa hér og gagnrýna aðra fyrir það sem maður gerir svo sjálfur, ekki satt?

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Það er nákvæmlega það sem ég hef verið að segja ;) Þú hendir ekki vönduðum umsögnum frá þér, þær verða til af yfirsetu og pælingum. Nokkuð sem maður verður að taka sér góðan tíma í.

Ef saga er hraðlesin er rýnirinn hripar niður örfá orð eins og:

Góð saga, fín hugmynd, illa skrifaður endir, lítil persónusköpun, lýsingar of fáar.

þá er þetta hjálplegt að einhverju leyti en takmörkuðu.
Enn gagnsminni eru umsagnir eins og frábært, æðislegt osfrv.

En ég held fast í þá skoðun að mjög fáar umsagnar myndu falla undir það að vera mjög vönduð umsögn skv. þér ;)

Ég legg mismikið í mínar umsagnir enda hvílir á mér að verða að rýna sem flestar sögur. Held þó að þær umsagnir sem ég tel vera vandaðar, þar sem ég hef eytt heilu kvöldi í að skrifa hana eftir að hafa hugsað um hana í nokkurn tíma á undan myndu ekki standast þínar kröfur :D Ég hef ekki hundsvit á einhverju passívu eða að forsetning sé svona og svona. Ég tel hins vegar að að ég bent höfundi á hluti eins og að personan sé ekki heilsteypt, plottið sé ekki að ganga upp, lýsingum sé ábótavant, samtölin séu of fá og hljómi falskt, stíllinn sé góður og sagan flæði svona og svona. Umsögn sem inniheldur svona hluti og er ítarleg er vönduð að mínu mati enda lagði rýnirinn greinilega mikinn tíma og vinnu í þetta.
Sé hins vegar ekkert af þessum atriðum á þínum lista yfir þá hluti sem vönduð umsögn á að innihalda en þar eru hins vegar hlutir sem ég skil varla hvað þýða!
Svo er það líka hið besta mál að umsagnir eru ekki allar eins heldur nefna þær ólíka hluti. Þannig umsögnum græða höfundar á.

Við erum sem sagt fullkomlega sammála um það að góð umsögn er tímafrek og krefst vinnu af hálfu rýnis :)

 <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Sko, ímyndaðu þér að þú sért að horfa á málverk, mynd af úfnu hafi. Það er eitthvað við myndina sem fer í taugarnar á þér, bara eitthvað smáatriði sem þú getur ekki bent á. Slíkt er svosem ekkert óeðlilegt, því (ég geri ráð fyrir) þú kannt hvort að mála né veist mikið um hvernig það fer fram. En hins vegar eru aðrir listmálarar fljótir að koma auga á að fjórar öldur eru málaðar í öfuga átt miðað við hinar.

Sama má segja um það að skrifa. Þú kannt hins vegar á verkfærið (tungumálið) og kannt verklagið (bygging, persönusköpun oþh.). Þú ert tiltölulega fær í að nota verkfærið, en ólíkt málaranum veltir aldrei fyrir þér hvort að þessi sögn, lýsingarorð, forsetning eða nafnorð sé hið rétta. Málarinn tekur upp nokkra mismunandi pensla og prufar þá, rétt eins og rithöfundur skoðar hinar og þessar orðasamsetningar áður en hann velur þá einu réttu.

Maður þarf ekki að vera með BA-próf í málvísindum og bókmenntafræði, til að geta skrifað eða rýnt. Heldur þarf maður einna helst að beita innsæi sýnu, sem maður hefur þróað með sér á meðan maður skrifar eiginn sögur. Ég trúi því til dæmis ekki, að það eina sem rithöfundar hugsi um á meðan þeir skrifi sé að stafsetja nú ekki þetta orð vitlaust. Mér finnst það í raun bara fáránlegt. En hvað er það þá sem þeir eru að hugsa?

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Nú, þeir eru t.d að hugsa: er ég að lýsa þessu nógu vel fyrir lesandanum, sér hann þetta fyrir sér? eða: Kemur nógu vel fram í þessu samtali að Guðmundur er að fela eitthvað? eða: Er rökrétt að Guðmundur bregðist svona við o.s.frv. o.s.frv.

Þetta kemur nú samt yfirleitt, held ég, við yfirlesturinn en ekki þegar höfundur bunar út úr sér hlutunum í fyrstu tilraun. <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Já, mikið rétt. En þó eru atriði sem rithöfundar velta fyrir sér, í það minnsta þeir sem ég hef rætt við, sem aldrei eru skoðuð en taka samt mestan tíman. Það er að orða hlutinn rétt, eða eins rétt og hægt er.

Það hefur oft verið sagt að maður eigi að forðast sagnir sem fela í sér kyrrstöðu, ég efast ekki um að þú kannist við þetta. Maður eigi frekar að nota hreyfingasagnir því þær eru skýrari og fela betur í sér mynd. Sama á við um forsetningar. Maður á frekar að nota forsetningar sem fela í sér hreyfingu(dynamik) og tímavísun(temporal), heldur staðarforsetningar(local). Nafnorð þurfa að vera svona og svona, td. er það ekki góð íslenska að kynna hluti til sögu með greini, nema að þeir hafi alveg sérstakt vægi. Einnig að langir nafnorðaliðir, þar sem kannski tvö orð standa í eignarfalli, afskaplega stirðir í lestri. Lýsingarorð eiga helst ekki að standa nema eitt með hverju nafnorði, frekar eigi þá að nota lýsandi sögn með finnist manni eitthvað vanta upp á lýsinguna. Ég hef reyndar aldrei heyrt neinn tala um atviksorð sérstaklega. Af þessu að dæma er það betra þegar textinn er ‘á hreyfingu’, lesandinn er aldrei kyrr, en þetta er einmitt þó nokkur leikur.

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Hafði heyrt þetta með sagnirnar jú en ekki þetta með forsetningarnar. Og svo sannarlega aldrei þetta með að helst eigi að nota 1 lýsingarorð með nafnorði annars sögn :) Og hvar lærðirðu þetta? :) Þetta var ekki hluti af mínu eigin íslenskunámi í menntó.

Nýt reyndar ekki þeirra forréttinda að þekkja persónulega neinn rithöfund svo ég hef aldrei getað spjallað um ritlistina við höfund. <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Bæði í ritlistarnámskeiðum í HÍ sem og í samtölum mínum við hinn og þennan rithöfund. Það er nefnilega margt sem maður hreinlega tekur ekki eftir þegar maður er að lesa, sem að höfundar hafa lagt mikla vinnu í að gera. Orðfimi(sbr. leikfimi) og vald á tungunni er gríðarlega mikilvægt hverjum rithöfund. Jafnvel þegar maður er að skrifa svona afþreyingarbókmenntir. Litríkt og fallegt mál er ekkert annað en vinna.

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Það er alveg rétt. Og jafnvel núna, eftir að ég er farin að spá í þessum hlutum, á ég mjög erfitt með að detta ekki bara inn í sögu og taka þá ekki eftir hvað nákvæmlega höfundurinn er að gera.
Það er auðvitað dæmi um þokkalega sögu þegar hann fangar svo algerlega að þrátt fyrir tilraunir um að lesa meðvitað, þ.e hafa augun opin fyrir stílbrögðum, byggingu o.fl. þá er það gríðarlega erfitt.

Hvaða bókum um ritlistina sem þú hefur verið að nota í HÍ myndir þú mæla með? Sem fjalla um þetta með sagnirnar, lýsingarorðin og fleira? <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Ég verð nú að viðurkenna það að mér hefur aldrei dottið í hug að opna ritlistarkennslubók. Þetta eru kannski fordómar í mér, en ég held að maður læri betur the hard way og í því að fá gagnrýni, heldur en að lesa um það. Annars eru til bækur á borð við Eðlisþættir Skáldsögunnar, Creative non-fiction. Það sem ég hef lært í ritlist hef ég lært af öðrum en ekki bókum. Sem er kannski galli, því ekki getur maður flett upp í fólki!

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

He,he nei, það er nokkuð erfitt ;)
Þetta með að maður eigi að hafa frekar hreyfingarsagnir og forsagnir frekar en passívar og ekki ofgera fjölda l.o, kemur þetta fram í þessari bók, Eðlisþættir skáldsögunnar?

Og ein spurning sem ekki kemur þessari umræðu við, ,,að höggva eftir“, þýðir það að hlusta eftir einhverju eða það að hlusta eftir einhverju og spyrja svo út í það? Hélt að það væri fyrri merkingin og hef notað þetta sem slíkt en svo hélt rýnir að þetta þýddi hið seinna :) <a href=”http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Eðlisþættirnir fara meira í bókmenntalega nálgun á því að skrifa.

Að höggva eftir e-u: að veite e-u sérstaka eftirtekt. Hefur ekkert með spurningar að gera, hvort sem þær koma fyrir eða eftir. dæmi: Hann hjó eftir því í máli ráðherra….ég hjó eftir því að sagan var seinlesin….osfrv.. Best í svona tilfellum að treysta eigin málkennd. Hún er oftast rétt. Ef maður er ekki viss þá nær maður sér í orðabók og flettir upp, í svona dæmum, sögninni. Flestar gamla íslenskar sagni hafa ótalmargar merkingar þegar þær eru settar saman við fs. og ao., sbr. það að draga e-ð af e-u, draga e-n á e-u og draga e-ð að e-u: draga ályktun af þessu, draga e-n á hárinu, draga e-ð að sér. Mjög ólíkar merkingar, en samt sama sögnin.

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

gott að vita að ég hafði rétt fyrir mér, það kom mér óþægilega á óvart að það skyldi vera potað í þetta og halda þá að ég hefði notað þetta vitlaust allt mitt líf ;)

Mikið er annars hressandi að sjá alla þessa umræðu hérna á svæðinu!

Eitt sem ég velti þó fyrir mér, pósturinn sjálfur (1.) fær yfirleitt heilmikinn lestur en svörin sáralítinn.

Hefur það verið kannað á svæðinu hvað fólk er yfirleitt gamalt hérna? Var að spá hvort skýringin á litlu spjalli hér yfirleitt og litlum lestri á svörum nú væri sá að hér væru mestmegnis krakkar. <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

það skyldi þó aldrei vera

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Ég held að þetta sé efni í skoðanakönnun ;) <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

lalage fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Raunar er hvort tveggja rétt eins og ég komst að núna þegar ég fletti þessu upp :) Þetta getur bæði þýtt að taka vel eftir einhverju og að hvá vegna einhvers.

Kveðja,

Lalage

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

He,he það er gott að ég hafði líka rétt fyrir mér, það kom mér svo óþægilega á óvart að þetta gæti verið vitlaust og ég verið að nota það þannig allt mitt líf! ;) <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Ef að þú vilt virkilega skoða þessa noktun íslensks ritmáls, þá mæli ég með að þú skoðir íslenskar fornsögur. Þar er góð og gild íslenska höfð í hávegum, og maður lærir ótrúlega margt af því að lesa bara eina sögu. Bæði noktun sem og ýmislegt í tenglsum við ritlist. Þær eru svo vel skrifaðar að maður gleymir sér og hættir að pæla í svona. En skoðaðu sérstaklega mannlýsingar og notkun sagna. Þar muntu komast að raun um að íslenskan er sagnamál og fyrir fólki í gamla daga var mikill munur á því að segja að Hvoli eða til Hvols. Þetta er hlutur sem mér finnst að allir rithöfundar þurfi að hafa tök á.

Fyrra álit

LadyKisa fyrir 21 árum, 7 mánuðum

fornsögurnar?? Jæja já!
Ertu annars að tala um þessar hefðbundnu Íslendingasögur eða þá sögurnar sem eru kallaðar fornsögur og einkennast af ýkjum og ótrúlegum atburðum?

verð nú að játa að ég hef takmarkaðan áhuga á að lesa Íslendingasögurnar..Njála, Laxdæla og Egla auk Eddukvæðanna nægja mér fyrir lífstíð! <a href="http://www.rithringur.is">Rithringur.is - Vettvangur fyrir rithöfunda</a

Fyrra álit

tmar fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Hver verður að finna sinn farveg sjálfur…spakmæli eftir Tmar…taktu eftir stuðluninni…heldurðu að maður myndi bara romsa svona upp úr sér án þess að hafa lesið sér til í íslendingasögunum? Ég er ekki svo viss. Ef að þér leiðist íslendingasögurnar, þá veit ég eiginlega ekki á hvað ég get bent þér að lesa. Þær eru reyndar misjafnar, en samt svipaðar að stíl.

Fyrra álit

Smásögur

Smásögur

Ofurhugar

Stjórnendur

Hverjir eru inni

Korkar - Umræður um smásögur

Vandaðar umsagnir eða réttara sagt skorturinn á þeim.

Dýr

Dægurmál

Fræði

Leikir

Lífið

Lífsstíll

Margmiðlun

Menning

Skjár

Sport

Tónlist

Tækni

Vélar

Hugi