grsm fyrir 23 árum Fjöldi lestra: 384

Bandaríkjamenn í Vietnam og Sovíetmenn í Afganstan

Hérna kemur smá grein um þessi merku stríð (innrásir).

Um Vietnam stríðið vita allir eitthvað. Það sem fæstir vita er hver megintilgangurinn var. Hann var ALDREI að vinna eða “rústa” Víetnömum. Var hann þá bara til að vera með? Nei alls ekki. Hann var aðeins til að halda vissu stjórnarfari og stjórn við völd sem var Bandaríkjamönnum til góðs.

Sama er farið með hitt stórveldið, þeir réðust aðeins inní Afganistan til að halda Sovíesk hlintri stjórn við völd. Þeir fóru í þetta sama þó Bandaríkjamenn voru búnir að vara þá við að þetta gengi bara ekki, “við erum búnir að prófa”.

Þó hérna inní spinnist ótal krókar og hlutir inní er var þetta megintilgangur þessara stríða, enda var mikilvægt fyrir stjórn þessara ríkja að halda eins mörgum fylgisríkjum vegna kaldastríðsins.

Kveðja, zwampy.

xark fyrir 23 árum

Já Bandaríkjamenn héldu að ef Víetnam féll í hendur kommunistum að þá myndi það sama gerast með löndin í kring.

Fyrra álit

azrael72 fyrir 23 árum

bandaríkjamenn ákváðu að beita stefnu sem þeir nefndu “containment” (heftun) í baráttu sinni við sovétríkin og bandamenn þeirra. Ef ég man rétt þá var George Kennan utanríkisráðherra Eisenhowers (úff… minnir það) höfundur þessarar hugsunar en hún miðaði að því að hindra aukin umsvif sovétríkjanna hvar sem er í heiminum með beitingu þeirra ráða sem bandaríkin höfðu (njósnum, mútum, viðskiptaþvingunum, hernaði, stuðningi við skæruliða, osfrv.).

Það var síðan í víetnam sem fyrst reyndi á þessa stefnu, en það var aðallega rangri hernaðarhugsun bandaríkjamanna að þakka að ekki tókst að verja Suður Víetnam.

Íhlutun sovétmanna í afghanistan var svipuð en þó var hún ekki hluti af stórveldabaráttunni eins og víetnam var frá upphafi. Rússar óttuðust íslamska skæruliða (réttilega) og ákváðu því að treysta suðurlandamæri sín þegar færi gafst, og síðan í kjölfarið beittu bandaríkjamenn þáverandi mynd containment stefnunnar og studdu andstæðinga rússanna. Einnig litu rússar afghanistan girndaraugum vegna hernaðarlega mikilvægrar stöðu landsins; í miðri mið-Asíu.

Stríðin sjálf voru hinsvegar frekar ólík frá hernaðarlegu sjónarmiði, aðallega vegna landslags og staðhátta.

______________________________

Fyrra álit

obsidian fyrir 23 árum

ehemm, það er ýmislegt sem ég sé athugavert við þetta hjá þér azrael72. Í fyrsta lagi var George Kennan aldrei utanríkisráðherra. Hann var analysti í bandaríska sendiráðinu í Moskvu þegar hann skrifaði skeytið langa til Washington sem frægt er orðið fyrir að setja fram hugmyndina um “containment” stefnuna sem var dominerandi afl í bandarískri utanríkisstefnu allt fram á 8. áratuginn. Kennan var einn helsti hugmyndasmiður kaldastríðsins vestanmegin allan þann tíma og var ráðgjafi flestra bandaríkjaforseta á tímabilinu.

Einnig segir þú að fyrst hafi reynt á containment stefnuna í Víetnam. Þetta er einfaldlega rangt. Fyrst reyndi á þessa stefnu USA í lok 5. áratugsins þegar séð var fram á að Grikkland myndi falla í hendur kommúnistum er bretar urðu að hrökklast þaðan. Truman bandaríkjaforseti notaði þá tækifærið til að sparka hugmyndinni um containment af stað með hvelli með því að setja hana fram við þingið í formi Truman kenningarinnar svokölluðu, þ.e. að það væri skylda bandaríkjanna að berjast gegn kommúnisma með öllum tiltækum ráðum hvar sem er í heiminum. Ef það væri ekki gert myndu lönd falla fyrir kommúnismanum eitt af öðru eins og dominokubbar. því er containment/Trumann kenningin oft kölluð dominokenningin. Á þessa stefnu bandaríkjanna reyndi margoft fyrir Víetnamstríðið, t.d. í Kóreustríðinu um 1950 og Marshallaðstoðin eftir WWII var grundvölluð á sömu hugsjón.

Auk þessa er ég algerlega óámmála því að bandaríkjamenn hefðu getað unnið Víetnamstríðið með annarri hernaðarstefnu eða meiri mannskap. Það er mjög vafasamt svo ekki sé meira sagt að telja að hægt hafi verið að sigra í óskipulegu stríði við vel skipulagða skæruliðahópa. Skæruhernaðarstríð lýtur allt öðrum lögmálum en venjubundinn hernaður (eins og Sovétmenn komust rækilega að í Afganistan) og Bandaríkjamönnum tókst satt að segja nokkuð vel að laga hernað sinn að aðstæðum á seinni árum stríðsins. Þrátt fyrir það áttu þeir aldrei séns.

Jæja ég held ég láti þessum mokpistli lokið.
obsidian

Fyrra álit

Mal3 fyrir 23 árum

Þetta er orðið þreytt þegar fólk heldur því fram að USA hefði aldrei getað unnið Víetnam. Spurningin snýst reyndar á endanum um markmið, verkfæri og aðferðir og ég tel að það gæti hafa verið mögulegt en um leið bæði erfitt og ógeðfellt.

Gleymum ekki að bandaríkjamenn ákváðu sjálfir að berjast með aðra hendi bundna aftur fyrir bak enda voru þeir aldrei í “stríði”.

Fyrra álit

azrael72 fyrir 23 árum

já þú verður bara að vera mér ósammála með að þeir hafi aldrei átt séns. en bretar unnu samskonar stríð í malaya (reyndar minna í sniðum) og með samskonar aðferðum hefði bandaríkjamönnum lánast að sigra víetcong og NVA í suður víetnam.

auk þess er vafasamt að segja að rússar hafi beðið einhverskonar afhroð í stríðinu í arghanistan. þeir aðlöguðu hernað sinn mjög vel að þeim átökum sem þeir áttu í og mujahideen skæruliðarnir voru í virkilega erfiðri stöðu þegar gorbachev ákvað að fráhvarf frá afganistan yrði hluti af perestroika stefnu sinni.

aðferðir rússanna voru um margt líkar þeim er bretar beittu í malaya, og kaninn átti að beita í víetnam, og sem tyrkir hafa beitt með mjög góðum árangri við að gjörsigra PKK skæruliða sem berjast fyrir sjálfstæðu kúrdistan.

______________________________

Fyrra álit

Mal3 fyrir 23 árum

Oft og af ástæðu hefur Afghanistan verið kallað Víetnma USSR. En áhugaverði parturinn er sá að hvorugt risaveldið gerði í raun innrás í þessi ríki í orðsins fyllstu merkingu.

Munurinn er hinsvegar sá að Víetnam var opinberlega skipt í tvö ríki Norður- og Suður Víetnam. og voru átök þar á milli ásamt skæruliðum í Suður Víetnam (Viet Cong) studdan af norðan mönnum sem voru aftur studdir af Sovétríkjunum.

Fyrra álit

azrael72 fyrir 23 árum

að líkja þeim saman hernaðarlega er þó gróf einföldun…. sem ég hafna algerlega. enda gekk rússum mun betur í afganska stríðinu en kanagreyunum í Annam :)

______________________________

Fyrra álit

Mal3 fyrir 23 árum

Mér þætti samt gaman að heyra frekari skýuringar á þessu. Ég stend a.m.k. í þeirri meiningu að oftast hafi USA unnið orusturnar en tapað stríðinu…

Fyrra álit

Sagnfræði

Sagnfræði

Ofurhugar

Stjórnendur

Hverjir eru inni

Greinar

Bandaríkjamenn í Vietnam og Sovíetmenn í Afganstan

Dýr

Dægurmál

Fræði

Leikir

Lífið

Lífsstíll

Margmiðlun

Menning

Skjár

Sport

Tónlist

Tækni

Vélar

Hugi