Mikilvægir atburðir í stjórnartíð Millards Filmore
Á tímum hans opnaði Bandaríski sjóherinn fyrir verslun við Japan. Einnig varð Hawaii hluti af BNA en þó ekki fylki strax. Árið 1848 hófst gullæðið og Millard sem var forseti 1850-53 var forseti á þeim tíma sem Kalífornía byggðist og járnbrautir voru reistar til að tengja landið.
En á meðan allt þetta gerðist tók að harðna í átökum milli þeirra sem vildu afnema þrælahald og þeirra sem ekki vildu gera það. Whigsflokkurinn reyndi að vera hlutlaus, Demókratar studdu þrælahald og voru þar með komnir með meirihluta atkvæða frá suðurríkjunum. Whigsflokkurinn sá fram á að pólitískur stuðningur við þá fór þverrandi. Þeir gengu því til liðs við annan flokk sem var kallaður hinu skrýtna nafni The Know nothing party. Sá flokkur barðist gegn fleiri innflytjendum til BNA.
Millard var ekki forsetaefni Whigsflokksins í annað sinn því þeir höfðu verið ósáttir yfir 1850 samkomulaginu sem hann átti þátt í að samþykkja, í staðinn fyrir var Scott Winfield forsetaefni þeirra..
Á þessum tíma var gerð innrás inn á Kúbu sem misheppnaðist. Millard var á móti innrásinni en hún var framkvæmd án hans blessunar af suðurríkjamönnum sem vildu með því fjölga fylkjum sem iðkuðu þrælahald með því að stækka sig suður á bóginn.
Spennan magnast, Demókratar ná völdum
Fjórir aðilar sóttust eftir því að verða forsetaefni Demókrata. James Buchanan, William Marcy, Stephen Douglas og Lewis Cass. Þeir voru svo jafnir að engin þeirra varð kjörinn forsetaefni. Í staðinn fyrir var ákveðið að sættast á að láta einhvern tiltölulega óþekktan pólitíkus vera forsetaefnið í staðinn fyrir að tvístra flokkinum upp í deilur.
Franklin Pierce varð fyrir valinu. Hann hafði enga óvini, ekkert orðspor hvorki gott né slæmt, hafði þó barist í Mexíkó stríðinu sem gaf plúss og var að auki nokkuð laglegur og góður ræðumaður.
Franklin Pierce þótti nokkuð hlutlaus í þræla málinu og tók voða litla afstöðu yfirleitt í nokkrum málum. Ekki nóg með það, heldur tók hann engan þátt í kosningabaráttunni heldur. Engu að síður vann hann og margir sagnfræðingar í dag vilja meina að það sé m.a. út af því að Scott Winfield þótti afar leiðinlegur maður. (Á botnin hvolft þá eru það ekki alltaf málefnin sem þetta snýst um). Franklin og Scott voru reyndar báðir fyrir miðju og vildu forðast breytingar á jafnvægi.
Sorgleg forsetatíð
Aðeins tveimur mánuðum fyrir vígsluræðu Franklins í Mars lést sonur hans í lestarslysi sem Franklin og eiginkona hans urðu vitni að. Eiginkona Franklins var ekki viðstödd við vígsluathöfnina og engin veisla var haldin að henni lokinni. Franklin veitti stjórn landsins fremur litla athygli og varð harðlega gagnrýndur af þeim sem vildu afnema þrælahald fyrir að setja öfgasinnaða Demókrata í ráðherrastöður. Einnig voru miðjusinnaðir Demókratar ósáttir við það.
Varaforseti Franklins, William Rufus King lést úr berklum fljótlega eftir að Franklin tók við embætti.
Þegar Kansas fylki var stofnað hófust deilur um hvort að þrælahald ætti að vera löglegt þar eða ekki. Franklin tók ekki afstöðu í málinu og sagði að íbúar fylkisins ættu sjálfir að ákveða þetta.
Íbúar Kansas fóru því að kjósa um þetta mál. Þrælahaldsstuðnings menn frá suðurríkjunum streymdu inn til þess að taka þátt í kosningunum (enda ómögulegt á tímum án persónuskilríkja að sannreyna hvar fólk bjó). Norðurríkjamenn svöruðu tilbaka með að sjálfir halda til Kansas, og innan skamms var fylkið uppfullt af helstu baráttumönnum fyrir og gegn þrælahaldi.
Þegar kjörtímabili Franklins lauk logaði Kansas í deilum og fjölmörg morð höfðu orðið út af slagsmálum og átökum milli þrælasinna og andþrælasinna. Þrælasinnar neituðu að viðurkenna stjórnvöld Kansas og stofnuðu sín eigin, andþrælasinnar svöruðu tilbaka með stofnun sinna eigin stjórnvalda. Kansas var orðið miniútgáfa af BNA í borgarastyrjöldinni.
Upphaf borgarastyrjaldar
Demókratar unnu aftur kosningarnar 1856. En Franklin hafði ekki boðið sig aftur fram. Í stað hans varð James Buchanan forseti en hann hafði boðið sig fram áður árin: 1844, 1848, 1852 en fyrst núna fengið tilnefningu Demókrata.
Buchanan fékk augljóslega langmestan stuðning í suðurríkjunum, þar sem stefna hans gekk út á það að hvert fylki um sig fengi að ákveða hvort það styddi þrælahald eður ei.
Stuttu áður en hann varð forseti úrskurðaði hæstiréttur BNA að þrælar væru ekki Bandarískir þegnar og hefðu því engin lagaleg réttindi. Þetta mál kom upp af því að þræll sem hafði farið með eiganda sínum til ríkis þar sem þrælahald var ólöglegt kærði eiganda sinn. Hæsti réttur felldi niður kæruna og gerði þennan mann aftur að þræli.
Buchanan minntist á þetta í vígsluræðu sinni og sagði að hann teldi að Hæstiréttur hefði farið með rétt mál þarna þegar hann úrskurðaði að þrælar hefðu einungis sömu réttindi og aðrar eigur manna (á borð við t.d. hest eða stól) og hvatti alla til að hlýða þessum lögum.
Þeir sem voru á móti þrælahald urðu ævareiðir og litu á þetta sem ögrun. Í kjölfar þess reið mótmælaalda yfir norðurríkin og samtök þeirra sem voru á móti þrælahaldi tóku að setja meiri áherslu á að frelsa þræla.
Whig flokkurinn var hrunin, enda var ljóst að miðjustefna þeirra dugði ekki lengur til að fá atkvæði neinsstaðar. Fjölmargir af meðlimum Whigs voru búnir að ganga inn í nýja Repúblikana flokkinn. (Sem tók nafn sitt af gamla flokk Thomas Jeffersons sem hafði liðið undir lok um svipað leyti og Whigs komu fram á sjónarsviðið). Þetta er sá flokkur sem við í dag köllum Repúblikana, en þó er þetta langt frá því að vera líkur þeim núverandi í stefnumálum.
Stefna Repúblikana var einföld: Þrælahald skyldi vera ólöglegt í öllu BNA og hlutu þeir miklar vinsældir í norðurríkjunum.
James Buchanan lýsti því yfir að Kansas skyldi vera þrælaríki, en þó voru ekki allir Demókratar sammála því og fannst hann fara á bak orða sinna. Miðjusinnaðir Demókratar undir forystu Stephen A. Douglas kröfðust þess að kosningar færu aftur fram í Kansas um hvort Kansasbúar vildu leyfa þrælahald.
Þegar James bauð sig fram til endurkjörs 1861 var Demókrataflokkurinn tvístraður. Mótframboð Stephens leyddi til þess að hvorugur náði meirihluta.
Repúblikanar unnu hvíta húsið og Abraham Lincoln varð forseti.
Erfið byrjun
Dagin sem Abraham varð forseti sögðu sjö suðurríki sig út úr ríkjasambandinu. Og til þess að bæta gráu ofan á svart þá gengu fjögur fylki til viðbótar í lið suðurríkjanna þegar Abraham lýsti því yfir að þetta þýddi stríð.
to be continued…
Jæja, nú verður svolítið í næstu innsetningu. Þarf að sinna náminu aðeins meira, en ég sný aftur með fleiri greinar.
Heimildir:
http://sunsite.utk.edu/civil-war/
www.americanpresident.org
www.historyguy.com