Hérna er ritgerð sem ég gerði þegar ég var í 7.bekk (Fyrra)
Var ekki alveg viss hvar ég átti að senda hana: hér eða á skóla.
En allavegana hér er hún.

Árni Magnússon fæddist árið 1663 þann 13. nóvember á Kvennabrekku í Dölum. Hann var sonur Guðrúnar Ketilsdóttur og Magnúsar Jónssonar prests.
Árni hafði mikinn áhuga á bókum og handritum og hann sankaði þeim að sér.
En hver var tilgangurinn með því ?

Svíar og Danir sýndu því fyrst áhuga að safna íslenskum handrirtum þar sem þeir vissu að þau fjölluðu flest um löngu fallna kónga og aðra merkilega menn sem búið var að gleyma. Árni Magnússon var einn þekktasti handritasafnari Íslendinga.
Hann fór fyrst tvítugur í háskóla í Kaupmannahöfn til þess að læra guðfræði.
Þegar hann dvaldi þar vann hann að því að skrifa upp gömul íslensk handrit og ekki leið á löngu þar til hann fór að safna þeim sjálfur. Árni varð svo seinna prófessor í fornfræði og og síðar í sögu og landafræði í háskólanum í Kaupmannahöfn.
Danakonungur sendi hann svo til Íslands árið 1702 til að gera rannsókn á landi og þjóð ásamt manni sem nefndur er Páll Vídalín. Þeir gerðu svo saman jarðbók sem er eitt alfyrsta manntal í heiminum og er með lýsingum á landi og þjóð. Þetta tók um 10 ár og safnaði Árni að sér gömlum handritum um leið. Ekkert handrit var svo illa farið að hann hirti það ekki. Svo þegar hann hélt aftur heim á leið til Kaupmannahafnar þurfti heila 30 hesta til að flytja handritin frá Hafnarfirði og út í skip.

Tuttugu og sex árum seinna var sjö ára drengur að leika sér að vatnsdælu uppi á lofti hema hjá sér þegar hann týndi bullunni úr dælunni. Hann fór niður til að sækja kerti til að getað leitað að henni. Þegar hann var búinn að leggja kertið frá sér á gólfið rak hann sig óvart í það og það datt niður í gegnum gat og ofan í hey. Drengurinn hljóp niður en eldurinn breiddist óðara út. Eftir tvo klukkutíma var eldurinn búinn að umliggja 10-12 hús. Snemma um morguninn daginn eftir komu nokkri íslenskir menn til að bjóða Árna hjálp með að flytja handritin á annan stað , en í fyrsta lagi Árni trúði því ekki að eldurinn næði alla leið til hans og í öðru lagi hefur hann víst verið hræddur við að hlaupa með bækurnar út þar sem öll stræti og sund voru troðfull af veinandi fólki.
En um tíuleitið var eldurinn kominn alla leið að Frúarkirkju sem var við endann á götunni hans Árna. Sá hann sér þá engann kost nema að flytja bækurnar til vinar síns sem bjó lengra í burtu. Það þurfti að fara fjórar til fimm ferðir með bækur, handrit og húsgögn. Þegar klukkan var orðin fjögur og eldurinn kominn yfir í næsta hús fór Árni út úr húsinu sínu benti á bókahillurnar sem en var ekki búið að hreyfa og sagði: ,,Þarna eru bækur sem aldrei og hvergi fást slíkar til dómadags” Svo haldið var áfram að bera út bækurnar alveg þar til húsið stóð í björtu báli. Eldurinn var svo ekki slökktur fyrr en á laugardegi þegar 1670 hús höfðu brunnið og 3650 fjölskyldur misst húsin sín. Þegar þetta átti sér stað var Árni orðinn 64. ára gamall og byrjaði nú heilsu hans að hraka. Hann skrifaði erfðaskrá og litlu síðar dó hann.

Eftir að Íslendingar fengu heimastjórn 1904 samþykkti Alþingi 1907 að gera ráðstafanir til að fá til Íslands öll íslensk skjöl og handrit sem Árni Magnússon (1663-1730) hafði fengið lánuð hjá biskupum og öðrum íslenskum yfirvöldum, í reynd var aðeins um skjöl að ræða. Vegna andstöðu Árnanefndar varð ekki úr því. Alþingi ítrekaði ályktun sína 1924 en einskorðaði kröfuna ekki lengur við safn Árna Magnússonar og 1927 var samið um afhendingu íslenskra skjala úr dönskum söfnum, þar á meðal voru um 700 skjöl úr Árnasafni og fjórar skjalabækur. Eftir það jukust kröfur um að fá handritin heim, meðal annars í grein eftir Pál Eggert Ólason frá 1929, og 1930 og 1938 voru gerðar samþykktir á Alþingi þar að lútandi. Eftir stofnun lýðveldis á Íslandi 1944 færðist aukinn þungi í kröfur Íslendinga, meðal annars í álitsgerð Ólafs Lárussonar um handritamálið, og 1947 skipaði danska stjórnin nefnd stjórnmála- og fræðimanna til að vinna að lausn þess. Greinaskrif Sigurðar Nordals (1946) og Jóns Helgasonar (1950) áttu mikinn þátt í að styrkja málstað Íslendinga í Danmörku og 1951 skilaði nefndin áliti þar sem fallist var á ýmis sjónarmið þeirra en deilur stóðu áfram um eignarrétt á handritum og hvaða handrit mætti með réttu kalla íslensk. (3)

Svo nú sjáið þið hvað Árni var tilbúinn að ganga langt til þess að bjarga handritunum og hvað hann unni þeim heitt. Enginn maður hefur lagt á sig jafn mikla vinnu til þess að bjarga handritum lítið þið bara á hvernig fór fyrir Háskólanum í Kaupmannahöfn.
Mér finnst maðurinn hafa gert góða hluti þarna þar sem hann var 64 ára gamall og hafa unnið mikið þrekvirki í söfnun upplýsinga og fróðleiks fyri komandi kynslóðir ,,Okkur”