Í þessari grein ætla ég að fjalla um hljómsveit sem kallar sig Mayhem. Eru þeir norskir og spila þeir tónlist sem heitir blackmetal, eða svartmálmur eins og það myndi þýðast á íslenska vísu. Hefur þessi hljómsveit gengið í gegnum ýmsar raunir, svosem líflát meðlima, kirkjubruna og mannát. Ætla ég að fjalla nánar um þessa hljómsveit og 22 ára feril þeirra í þessari grein.

Hljómsveitin Mayhem var stofnuð í Noregi árið 1983 af þeim Euronymous (sem var prins dauðans samkvæmt trú Forn-Grikkja), sem hét réttu nafni Øystein Aarseth, sem spilaði á gítar, Necrobutcher, sem heitir réttu nafni Jørn Stubberud, sem spilaði á bassa og Manheim, sem heitir réttu nafni Kjetil Manheim og spilaði hann á trommur. Þeir tóku nafnið frá laginu “Mayhem with mercy” sem var eftir bresku “new wawe of british heavy metal (NWOBHM)” sveitina Venom, sem eru þó taldir sem einir af frumkvöðlum black metal stefnunar sem Mayhem kennir sig einmitt við.

Mayhem æfðu stíft í 2 ár og voru þá tilbúnir að spila opinberlega í fyrsta skipti árið 1985. Þeir fengu “session”-söngvarann Messiah, sem heitir réttu nafni Eirik Nordheim, til að syngja með sér á tónleikunum. Á þessum fyrstu tónleikum sínum spiluðu Mayhem bara tökulög lög eftir Venom og hinna Svissnesku Celtic Frost. Seinna þetta sama ár tóku þeir upp 2 demo-plötur, “Voice Of A Tortured Skull” og “Pure Fucking Armageddon”.

Ári eftir að Mayhem tóku upp demoplöturnar fóru þeir aftur í hljóðverið til að taka upp plötuna Deathcrush. Þá höfðu orðið smávægilegar mannabreytingar hjá bandinu og Messiah hafði yfirgefið þá og Maniac, sem heitir réttu nafni Sven-Erik Kristiansen, hafði komið í stað hans. Deathcrush var gefin út í 1000 eintökum á vínylplötum. Faust sem var trommuleikarinn í Emperor sagði eftirfarandi um þá plötu: “Mayhem var hljómsveitin sem allir í Noregi höfðu heyrt um en enginn heyrt í þeim. Ég varð heppinn því ég þekkti Maniac, sem átti nokkur eintök af plötunni. Ég man að hún var mjög grimm, sennilega grimmasta tónlist sem ég hafði heyrt þá”. Með útgáfunni á Deathcrush og með hjálp frá tónlistarblaðinu “Slayer Magasine” voru Mayhem á góðir leið með að verða stærsta bandið í black metal senunni í Noregi.

Árið 1988 ákváðu Maniac og Manheim að yfirgefa bandið. Í stað Maniac kom maður að nafni Per Yngve Ohlin sem söngvari. Euronymous hafði verið að hlusta á demo plötur með hljómsveitinni Morbid þar sem Per Yngve Ohlin hafði verið í. Hann kom inn í Mayhem sem söngvari og tók upp nafnið Dead sökum rosalegs þunglyndis. Í stað Manheim kom maður að nafni Jan Axel Blomberg á trommurnar. Hann kallaði sig Hellhammer eftir Svissneskri þungarokks hljómsveit. Þessi liðs skipan hefur oft verið kölluð hin goðsagnakennda skipan.

Það eina sem var tekið upp á þessum tíma voru tvö lög, “The Freezing Moon” og “Carnage”. Á þeim tíma var Dead búinn að skrifa texta fyrir plötu sem átti eftir að koma út og verða þá þekkt undir nafninu “De Mysteriis Dom Sathanas”. Hljómsveitin æfði nokkur ný lög fyrir tónleika númer tvö sem voru á næsta leiti. Voru þeir skipulagðir af Metalion, sem var gamall vinur hljómsveita meðlima. Þessir goðsagnakenndu, fyrstu alvöru blackmetal tónleikar voru haldnir í Sarpsborg. Fyrir þessa tónleika höfðu liðsmenn Mayhem keypt stjaka og fláða svínahausa sem þeir voru með á sviðinu. Dead var líka með dauðan hrafn í poka til að finna lyktina af dauðanum á milli laga, og loksins, þá lofaði hann því að hann myndi verða útataður í eigin blóði á þessum tónleikum. Þessir tónleikar voru sóttir af meðlimum alræmdustu blackmetal hljómsveitum dagsins í dag. Meðlimir Immortal og Darkthrone voru að fyrstir til að sjá Satan sjálfan rísa upp. Með þessum tónleikum voru staðlarnir settir fyrir bönd sem áttu eftir að koma seinna.

Nú leit allt út fyrir að vera að ganga upp hjá Mayhem en samt átti ýmislegt eftir að setja strik í reikninginn hjá þeim. Á meðan þeir voru á tónleikaferðalaginu í Þýskalandi var tekinn upp “live” diskur með þeim sem hlaut nafnið “Live In Leipzig”. Vísaði það til tónleika sem þeir höfðu spilað í Leipzig í Þýskalandi. Þessir tónleikar voru haldnir í yfirgefnu flugskýli. Eftir að þeir komu aftur heim ákváðu þeir að taka upp plötuna “De Mysteriis Dom Sathanas”. Þó svo að allt gengi vel átti hlutur sem myndi eyðileggja allar venjulegar hljómsveitir eftir að gerast. 8. apríl árið 1991 hafði Dead verið að tala um sjálfsmorð við vini sína og ákvað að ferðast aftur heim til sín. Þegar hann kom heim skar hann á æðarnar á úlnliðnum og skaut sig í hausinn með haglabyssu. Euronymous, sem bjó með Dead, kom heim að læstum dyrum ákvað að klifra inn um gluggann. Þegar hann kom inn sá hann Dead liggjandi dauðann í blóði sínu og heilann dottinn úr mölbrotinni hauskúpunni. Í stað þess að hringja í lögregluna hljóp Euronymous í næstu búð og keypti einnota myndavél. Þegar hann kom aftur tók hann myndir af líkinu sem seinna meir prýddu diskinn “Dawn Of The Black Hearts”. Síðan tók hann upp nokkur brot úr hauskúpunni og hluta af heilanum úr Dead. Hann eldaði kássu og notaði í hana heilann og át þetta til heiðurs Dead. Úr hauskúpubrotunum bjó hann til hálsmen fyrir sig og Hellhammer.

Eftir að Dead framdi sjálfsmorð ákvað Necrobutcher að yfirgefa bandið út af óþekktum ástæðum. Þá þurftu þeir sem eftir voru að finna enn einn meðliminn. Fengu þeir Stian Johannsen, sem kallaði sig Occultus, til að koma í bandið. Hann spilaði á bassa og söng, en bara í stuttan tíma. Eftir að hann yfirgaf Mayhem eyðilögðu Euronymous og Varg Vikernis húsið hans Stian.

Á þessum tíma var Euronymous byrjaður með útgáfu fyrirtæki sem hann kallaði “Deathlike Silence Producttions” og búinn að gefa út fyrstu LP plötuna með Merciless og endurútgefa Deathcrush. Hann var einnig búinn að gefa út plötu með Burzum, sem var eins manns hljómsveit og var Varg Vikernis maðurinn á bak við það. Sumarið áður höfðu Darkthrone, sem áður höfðu spilað deathmetal, gefið út fyrstu blackmetal plötuna sína sem bar nafnið “A Blaze In The Northern Sky” og var hún tileinkuð Euronymous. Um þetta leyti var rólegra að gera hjá Mayhem og Hellhammer var kominn í annað band sem hét Arcturus. Hann var þó enn að spila með Mayhem. Euronymous opnaði líka búð sem hann kallaði “Helvete” eða Helvíti. Í þessari búð héngu allir meðlimir stærstu blackmetal hljómsveitanna, meðal annars Enslaved, Emperor, Darkthrone og Immortal. Varg fékk líka að vera í kjallaranum þegar hann heimsótti Osló. Euronymous var orðinn að nokkurs konar foringja norsku blackmetal senunnar og sagði til um hvað ætti að gera og hvað ekki.

Árið 1992 hafði margt gerst í norsku blackmetal senunni. Norski metallinn var loksins tilbúinn og það varð bylting og hinn sataníski undirheimur Noregs reis upp. Það var verið að byrja að taka upp “De Mysteriis Dom Sathanas” og í æsingnum voru nokkrar kirkjur brenndar. Liðsskipanin var þessi: Euronymous – gítar, Hellhammer – trommur, Blackthorn (Snorre Ruch) – gítar, Varg Vikernis – bassi og Atilla Csihar – söngur. Margir telja þessa liðskipan hina klassísku liðsskipan Mayhem og er “De Mysteriis Dom Sathanas” talin vera meistarastykki af flestum sem hlusta á blackmetal.
Með upptöku á “De Mysteriis Dom Sathanas” og nýjum gítarleikara, fékk Euronymous nóg að gera í plötubúðinni og útgáfu fyrirtækinu. Þó svo að allt liti út fyrir að vera fullkomið var margt að. Samband Euronymous og Varg hafði þróast frá vinasambandi í fullkomið haturs samband. 10 ágúst árið 1993 fóru þeir Blackthorn og Varg heim til Euronymous. Blackthorn bankaði upp á og Euronymous bauð honum inn. Um leið og hann snéri sér við stökk Varg inn og stakk Euronymous um það bil 20 sinnum með hníf. Prinsinn var fallinn! Varg fékk hámarks refsingu fyrir morðið og á ekki von á náðun fyrr en í fyrsta lagi árið 2016. Þegar þetta fréttist varð allt brjálað í norksu blackmetal senunni. Fólk skiptist í tvo hópa: Þá sem fylgdu fallna prinsinum og þá sem fylgdu Varg. Allar bassalínur voru þurrkaðar út og teknar upp aftur.

Núna var Hellhammer sá eini sem var eftir af upprunalega bandinu en hann langaði að halda áfram með bandið. Hann hafði samband við nokkra fyrrverandi meðlimi. Hann fékk þá Necrubutcher, Maniac og nýjan gítarleikara sem heitir Rune Erickson en kallar sig Blasphemer. Þeir byrjuðu að semja nýja tónlist fyrir nýja plötu sem fékk nafnið “Wolf’s Lair Abyss”. Sú plata kom út á hrekkjavöku árið 1997 og var henni fylgt eftir með litlu tónleikaferðalagi sem endaði á tónlistarhátíð sem heitir “Milwaukee Metalfest”.

Eftir að diskurinn var gefinn út kom maður að nafni Alexander Nordgaren í bandið sem gítarleikari. Hann spilaði með Mayhem á “Mayhem Invades England” tónleika ferðalaginu en hætti síðan árið 1998 þegar hann flutti til Englands.
Seinna meir var mikið um útgáfur. Árið 1998 kom út “Ancient Skin/Necrolust” smáskífan, tónleikaplatan “Mediolanum Capta Est” kom árið 1999 og sama ár gáfu þeir út plötu með Zyklon-B. Árið 2000 kom síðan “Grand Declaration Of War” út. Árið 2001 kom “European Legions:Live In Marseille” út á DVD og VHS og í mjög takmörkuðu upplagi á geisladiskum. 2002 kom diskur með Mayhem og Meads Of Aspohodel út á vínyl og seinna sama ár á geisladisk. Sama ár kom “The Studio Experience” sem er box sem inniheldur eftirfarandi vínylplötur: Deathcrush 12“, De Mysteriis Dom Sathanas 12”, Wolfs Lair Abyss 12“, Grand Declaration Of War 12” og Freezing Moon/Carnage 7". Seinasta platan var tekin upp árið 1990 og söng Dead inn á hana. Árið 2004 kom síðan platan “Chimera” út. Í nóvember ákvað hljómsveitin síðan sameiginlega að Maniac skyldi hætta. Þá var hann búinn að vera söngvari í Mayhem í 10 ár samfleytt. Í stað hans kom aftur Atilla Csihar sem söng inn á “De Mysteriis Dom Sathanas”.

Eins og greinilegt er hefur mikið gerst hjá þessari norsku blackmetal hljómsveit. Það er svo sem ekki við öðru að búast en að mikið gerist á 22 ára ferli, en Mayhem hefur gengið í gegnum alvarlega hluti og mér þykir merkilegt að þeir hafi ekki látið það á sig fá og hafi alltaf haldið áfram ótrauðir. Eins og kom fram í seinasta kaflanum er Atilla nýkominn aftur og eru Mayhem á tónleika ferðalagi núna eða nýbúnir með það. Nú býð ég, og mjög líklega fleiri, eftir nýrri stúdíó plötu með gamla, ungverska meistaranum!



—————–


Ég skrifaði þessa grein upphaflega sem heimildarritgerð fyrir íslensku203.
Ef þið hafið eitthvað um efni greinarinnar eða uppsetningu að segja eru komment velkomin. Bið samt um að það verði ekkert skítkast!