Það er nú þannig með bragfræðina að enginn Hallur getur bannað aukastuðlapör af því að honum finnst þau stinga í augun. Þessi Hallur segir þau ekki leyfileg, aðrir segja að þau séu ljót og enn aðrir segja ef þau eru sniðug þá flott.

Svo er allt annað að ofstuðla en að hafa aukastuðlapar. Það heitir aukastuðlapar af því að það stuðlar ekki við upprunanlegu stuðlana.

Ég sé ekkert annað en öfund í þínum athugasemdum því mörg skáldin hafa brotið þessar reglur sem þér teljið heilagar af því að Hallur eða Jón sagði svo.

Hvernig væri ef þú myndir yrkja sjálfur og birta hérna. Ég skal setja upp latex hanskana og gefa ljóðum þínum “reglu”lega ristilskoðun.

Annars er ég blindfullur núna og ef ég er í tómu tjóni þá verið ekki að hlusta á mig, hunsið mgi bara.

Forliðir

Hvernig má fullyrða að forliðanotkun sé ljót? Ég er ekki sammála - mér finnst hún mjög oft ljóði til bóta og gera hrynjandina hljómfegurri.

Ég greip af handahófi bókina Ljóð frá liðnu sumri eftir Davíð Stefánsson. Ljóðin Sorg, Húsmóðir, Að Skálholti, Föðurtún, Á vesturleið, Til hvers?, Við Hreindýravatn og eflaust fleiri í þeirri bók hafa að geyma forlið í upphafi hverrar einustu línu. Þá er afar algengt að forliðurinn “og” sé notaður í upphafi setningar. Ég veit ekki með þig, en ég vil taka meira mark á Davíð heldur en Halli og Jóni.


Aukastuðlar

Ég viðurkenni að hafa aldrei áður heyrt þessa skilgreiningu á aukastuðlum, og hafði raunar aldrei fyrr heyrt þeirra getið. Ég viðurkenni því þessa bragfræðivillu í umdeildu ljóði.

Hins vegar finnst mér þetta afar smávægilegt og gerast dæmi um þetta sama háttalag hjá viðurkenndum skáldameisturum. Ég vitna í áðurnefnt ljóð, Sorg, eftir Davíð:

Við ókum burt frá gröfinni, enginn sagði neitt
og undarleg var gangan heim í hlaðið.

Ennfremur vitna ég í ljóð Einars Benediktssonar, Gamlar stökur:

aleinn treð ég fótum fold
fagna engu, minnist alls.

Þá hef ég áður vitnað í ljóð Tómasar, Þegar ég prakteseraði, hvað þetta mál varðar.


Ofstuðlun

Þú virðist hafa allverulegt vit á bragfræði og kann ég það mikils að meta. Það veldur mér þó vonbrigðum að þú skulir telja þessar línur úr ljóðinu mínu sem þú nefnir ofstuðlaðar.

Þessar línur nefnir þú sem dæmi um ofstuðlun:
“Ég finn að innst inni býr ást mín og þrá”

“Ég ber ennþá innanbrjósts örlitla þrá”

Eins og þú ættir að vita getur stuðull aðeins staðið í áhersluatkvæði. Í þeim bragarhætti, sem umdeilt ljóð er ort undir, eru fjögur áhersluatkvæði í hverri línu. Ef ég feitletra fyrir þig upphafsstafi allra áhersluatkvæðanna í þeim ljóðlínum sem þú nefnir lítur þetta svona út:

"Ég finn að innst inni býr ást mín og þrá“

”Ég ber ennþá innanbrjósts örlitla þrá"

Eins og þú sérð eru aðeins tveir stuðlar í hvorri línu og báðar eru oddalínur, svo ekki er um ofstuðlun að ræða.


Nástaða
Áður en þú nefndir það hafði ég aldrei heyrt orðið “nástaða”. Hún er þó eitt af því sem þér þykir vítavert í skáldskap og enn og aftur erum við ósammála. Ég nefndi þér dæmi úr frægu ljóði Davíðs síðast sem þú segir óviðeigandi vegna “stigsmunar”. Vel má vera að það sé rétt hjá þér - enda gífurlegur stigsmunur á öllu sem ég skrifa annars vegar og Davíð hins vegar. Hins vegar á ég bágt með að koma auga á nokkurn eðlismun. En þú segir stigsmuninn felast í upphrópunarliðum og sérnafnanotkun og ekki ætla ég að andmæla því. Þetta kallar hins vegar á þörf til að nefna fleiri dæmi um “nástöðu” viðurkenndra stórskálda:

Úr kvæðinu Móðurást e. Jónas Hallgrímsson:

snjóskýin þjóta svo ótt og svo ótt.
—
Sonur minn blíðasti, sofðu nú rótt.
Sofa vil ég líka þá skelfingarnótt
Sofðu! Ég hjúkra og hlífi þér vel.
Hjúkrar þér móðir, svo grimmasta él


Úr kvæðinu Mamma ætlar að sofna e. Davíð Stefánsson:

Mamma ætlar að sofna
mamma er svo þreytt
—
Sumir eiga sorgir
og sumir eiga þrá.

Úr kvæðinu Dalakofinn e. Davíð Stefánsson:

Ég elska þig, ég elska - þig og dalinn, Dísa.
Og dalurinn og fjöllin og blómin elska þig.

(Í Dalakofanum eru og fleiri dæmi um þetta atriði).


Að lokum vil ég benda þér á hið stórbrotna kvæði, Dettifoss, eftir Einar B. Hver einasta ljóðlína allra hinna 9 erinda (hvert erindi 9 línur) hefst á forlið. Oft er það “og” sem í hlut á og fjórum sinnum stendur “Og” í upphafi setningar.

Í kvæðinu má að auki sjá þessa aukastuðlun:
Ég veit, ég finn við óms þíns undraslátt
má efla mannleg hjörtu, slá þú hátt,

og eftirfarandi ofstuðlun:
fosshjarta – styrk minn hug og hönd að skrifa. (hér er “foss” forliður, og því aðaláhersla á “hjarta”).


Ég lærði bragfræði fyrst og fremst með lestri ljóða eftir viðurkennda snillinga á skáldskaparsviðinu. Ég stend fyrir þeirri meiningu að sú sé besta leiðin til að læra með lifandi hætti á ljóðlistina - engum er hollt að hnýta sig of fast í bragfræðireglurnar, þótt ég sé þeim vissulega mjög hlynntur. Allt er gott í hófi. Ég tel það, að óumdeild þjóðskáld Íslendinga leyfðu sér að beita auka-, ofstuðlun, forliðanotkun og “nástöðu”, rýra gildi “bannsins” við framantöldu mjög.

Ég er ósammála því að forliðanotkun og “nástaða” sé lýti á ljóði. Tel ég dæmin sanna að svo sé ekki. Hinu get ég frekar verið sammála, að auka- og ofstuðlun ætti að forðast. Það tvennt tel ég þó frekar leiðbeiningar í skáldskap heldur en ófrávíkjanlegar reglur.