Hér kemur skilgreining sálfræðings á því hvað höfundurinn á við í
raun og veru í þessum texta.
Eftirfarandi er framlag Íslendinga í söngvakeppni Evrópskra
sjónvarpsstöðva.
Skýringatexti fylgir í kjölfarið.
———————
Óveður skall mér á.
Skaut mér skelk í tá.
Og mér var brugðið.
Í hamagöngu sjónlaus.
Leist mér ekkert á.
Allt öfugsnúið.
Í hálfum dansi, annars hugar.
Lít ég upp og sé þig þar.
Birta, bíddu eftir mér.
Mér leiddist eftir þér um tíma
og nú langar mig með þér.
Birta, bíddu eftir mér.
Af öllu mínu hjarta
þá leita ég að þér.
Birta, bíddu eftir mér (o.s.frv.)
Nú hanga á mér fötin.
Restin fauk mér frá.
Var næstum búinn.
Líðanin er skrýtin
og skelfing litlaus já,
og farin trúin.
———————————–
Ég skil textann þannig að þar mæli skáldið fyrir munn sjónlauss manns
sem liggur úti í heitum potti í orlofshúsahverfi Blindrafélagsins og hefur
aðra stóru tána upp úr vatninu. Þá gerist það að skellur fyrirvaralaust á
óveður….
Óveður skall mér á.
Þar sem maðurinn liggur ofan í heitu vatni finnur hann ekki fyrir
veðrinu nema á tánni sem stingst upp úr vatninu í pottinum.
Skaut mér skelk í tá.
Maðurinn hefur legið með lokuð augu (enda tilgangslaust að hafa þau
opin þar sem hann er blindur) og í algjörri slökun í pottinum. Þegar vonda
veðrið skýtur skelk í tá hans, lýsir næsta lína eðlilegum viðbrögðum
blinds
manns með lokuð augu sem á sér einkis ills von og síst af öllu að fá skelk
tána sem stendur upp úr vatninu í þessum notalega heita potti.
Og mér var brugðið.
Næsta erindi er myrkt en svo er að skilja að maðurinn í heita pottinum
hafi hrökkið svo við að hann hafi sprottið upp úr heita pottinum og rásað
í óstjórnlegu æði um pallinn hjá heita pottinum. Hér kemur skýrt fram í
textanum að það er blindur maður sem talar:
Í hamagöngu sjónlaus.
Maðurinn er skelfingu lostinn:
Leist mér ekkert á.
Í hamagöngu sinni ætlar blindi maðurinn komast inn í bústaðinn en
finnur ekki inngöngudyrnar í látunum og rekur höfuðið illa í gluggann við
hliðina á dyrunum. Þá er eðlilegt,þar sem honum fannst, að dyrnar ættu
að
vera þar sem glugginn var, að hann segi við sjálfan sig:
Allt öfugsnúið.
Blindi maðurinn er hálfvankaður eftir að hafa rekist á gluggann og
skjögrar um pallinn hjá heita pottinum. Reikul spor hans minna að nokkru
leyti á dans og hann er utan við sig eftir höfuðhöggið:
Í hálfum dansi, annars hugar.
Það er algengt blind fólk “sjái” daufar skynmyndir í mykrum huga sér.
Þess vegna er eðlilegt - í veröld kvæðisins - að blindi maðurinn tekur svo
til orða:
Lít ég upp og sé þig þar.
Hvað sér hann með innra auga sínu. Honum er hrollkalt og hann sér það
sem hann vantar til þess að komast inn í sumarbústaðinn og geta farið úr
blautri skýlunni, birtu eða réttara sagt eðlilega sjón. Í fyrstu línu
erindis
ávarpar hann eðlilega sjón, kallar hana birtu, og biður hana að bíða
eftirsér; þ.e. hann veit sem er að eðlileg sjón vill ekki vera í návist
blinds manns.
Birta, bíddu eftir mér.
Næsta lína er myrk eins og vera ber um línu í kvæði um sjónlausan
mann.Mönnum leiðist, satt er það. Mér leiðist er algengt orðalag og ekki
óalgengt að sjónlausir menn sem hafa hrakist upp úr heitum potti og er
orðið
kalt á skýlunni taki svo til orða: Mér leiðist. Næstu tvo orð - eftir þér
hljóta að vísa til þess að blindi maðurinn sé á eftir þeim, sem hann talar
við,þ.e. Birtu. M.ö.o. honum leiðist að vera fyrir aftan birtu en það er
aðeins tímabundið:
Mér leiddist eftir þér um tíma
Ef til vill vísaði línan hér á undan til einhvers kynferðilegs, t.d.
að sjónlausa manninum leiðist að vera fyrir aftan Birtu af því að hann
hafi ekki áhuga á að taka hana aftan frá. En smám saman hefur viðhorf
hans
breyst:
….og nú langar mig með þér.
Og hann langar alveg afskaplega mikið allt í einu til að taka þann,
sem hann ávarpar, aftan frá og óttast að sá sami sé að fara:
Birta, bíddu eftir mér.
Næsta lína segir okkur enn meira um blinda manninn. Hann er ekki
aðeins sjónlaus heldur vinnur hann hjá sparisjóðunum:
Af öllu mínu hjarta
…… og næsta lína undirstrikar enn frekar að þessi starfsmaður
sparisjóðanna er blindur því að hann segir vera að leita að þeim sem
við vitum nú þegar að er rétt fyrir framan hann:
þá leita ég að þér.
Birta, bíddu eftir mér (o.s.frv.)
Nú greinilegt að eitthvað hefur gerst á milli hins blinda starfsmanns
sparisjóðsins og hugsýnar hans sem hann kallar birtu og hann langaði
til að taka aftan frá. Sundskýlan er í hnuðli um ökklana á honum:
Nú hanga á mér fötin.
Hann var með liminn við afturhlutann á Birtu en kom of fljótt svo að
sáðvökvanum blés út um allt í óveðrinu sem sagt var í fyrsta erindi hefði
skollið fyrirvaralaust á.
Restin fauk mér frá.
Blinda manninum þykir niðurstaðan ekki góð því að hann ætlaði að gera
út því alvöru að taka birtuna aftanfrá. Næsta lína er övæntingaróp sem
lýsir
vonbirgðum yfir því að hafa ekki geta fullnað “the penetration”:
Var næstum búinn.
Lokaerindið er eðlilegt niðurlag. Sjónlausum starfsmanni sparisjóðsins
líður undarlega þar sem hann hímir á pallinum með skýluna um ökklana og
óveðrið geysar allt í kringum hann:
Líðanin er skrýtin
Óþarfi er taka fram það, sem segir í næstu línu, því að öllum er ljóst
að sjónlausum mönnum getur ekki liðið í lit.
og skelfing litlaus já,
Hann hnykkir út með því að fullyrða hann hafi enga trú á að fá að taka
birtu aftur aftanfrá.
og farin trúin.