Alþýðlegar hugleiðingar á vísindalegum grunni um óþurft ofnotkunar algildra kennisetninga sem afstæði er í manna á millum. Skrifað til Úlriks Ólasonar af einsærri andans þörf aðfaranótt fimmtudagsins 20 Maí Anno Domini 2004.
Ekkert skrítið er að ég skuli vaka stundum heilu næturnar og jafnvél daga í einni lotu og hvorki skynja tíma né hungur tyllifinningu. Og er varla að ég skynji það að ég sé bundinn líkamanum sem ég er fjötraður niður við, nema ef um þrísting við hægri og vinstri hlið fremst á toppstykkinu sé að ræða eða þá að ég skelli uppúr hljóði vegna hráslagleika (kulda) og íróníunnar (kaldhæðni) sem er að finna í lífinu hjá þeim er þann góða hæfileika hafa að geta séð húmorinn í því (lífinu) og brosa út í annað, þó ekkert sé aðhlátursefnið. Ég er ekki að fara að finna upp hér neitt nýtt markvert lögmá Úlrik, nema þá aðeins að ég lýsi upp þá staðreynd að það sé hugmyndafræðilega mögulegt að færa rök fyrir því að ekkert sé endanlega afstætt í mannskeppunnar veröld, en það yrði of stór fullyrðing að nefna hér alheiminn til leiks. Þar sem hann hef ég ekki rannsakað né að fullu skilið, nema þá um sé að ræða í eilífðar lífinu og þá er sú vitneskja hulinn meðvitund minni og að sökum þess hefi ég engar minningar að geima um það viðfangsefni eða niðurstöður þess vitandi vits (meðvitandi).
En hér ætla ég að færa rök fyrir að notkun algildra kennisetninga, eins og fullyrðinga um afstæði eins eða hins, sama hvaða nafni þær nefnast, sé mannkynninu beinlínis háskalegt sé litið til framaþórunnar þess, þar sem [maðurinn] fær þar tækifæri til þess að slá niður vilja frjálsra hugsuða til að rannsaka til hlítar flókinn viðfangsefni með notkun þeirra og gefur sér að endanleg niðurstaða hinna og þessara minni sem stærri viðfangefna sé „afstæði“. Og því sökum þess órannsakanleg fyrirbæri vegna slíkra „óhagganlega lögmála“ sem kennisetning afstæðishyggjunnar er talinn vera af vitrum sem óvitrum, menntuðum sem ómenntuðum. Hver kannast ekki við það að hafa heyrt fullyrt þegar flóknum viðfangsefnum er haldið á lofti, og enginn skynsamleg rök fyrirliggjandi á tiltekinni stund, að viðfangsefnið sé afstætt og þá án þess að nokkrum skinsamlegum rökstuðningi sé haldið uppi fullyrðingunni til stuðnings! Annað en að það sé „afsætt“. Oft er slíkum alhæfingum kastað fram fyrir skjöldu (sem blautri tusku) af aðilum er ekki hafa skilinning á mætti röklegarar hugsunar eða menntun í meðferð viðurkenndra vísindalegraðferða.
Þegar slíku er haldið fram án þess að færð séu fullgild rök fyrir upphrópunni má skilja það sem ásetning til að drepa niður með henni úrvinnslu viðfangsefnisins á dróma. Og þegna þess að sjákrafa gangast menn við, sökum vankunnáttu sinnar, að þeim eru takmörk sett í heiminum og sjá því fyrir sér í toppstykkinu málið fuðra upp og dreifast í allar áttir í ómælisvíddum hugans.
Það var nú einu sinni Einstein, Alberts er bar Afstæðiskenningu sína í heiminn árið 1905 byggða á hugmyndum honum eldri manna og vilja margar þessar meintu „skynsemisverur“ í sakleysi sínu gleypa þann öngull ofanný maga og trúa án gagngríninnar hugsunar að slíkt hið sama eigi við um einfaldari viðfangsefi sem oft vel sé mögulegt að fá í ásættanlega niðurstöðu í formi fasts mótaðrar hugsunar og/eða kenninga byggða á viðurkenndum vísindalegum eða hugmyndarfræðilegum aðferðum.
(En ég minni á að hann færði manninum einnig það vald yfir þeim ógnar tortímingar öflum er atómsprengjan er og að skelfilegt sé að hugsa til þess.)
Svo rökræða meigi niðurstöðuna og að mannskepnunni sé það mögulegt að halda áfram við vísinda- og hugmyndalega framþróun sem er henni aðeins til heilla til framtíðar litið verður að steypa afstæðiskenningunni af stóli.
Því að ef óútskírt fyrirbæri er sagt „afstætt“ og ekki talið vert að það sé tekið upp að nýju og að því sé gerð önnur atlaga af endurnýjum huga með þrótt mettum af von og trú um skynsamlega niðurstöðu með úrvinnslu þætti hugans að fullu starfandi við að greina ólíka þætti viðfangsefnisins, án hættulegra alræðishugmynda um afstæði næstum hverz sem er er mannskepnan glötunarinnar veg.
Þess vegna má helst ekkert endanlega fyrirfram setja af og/eða dæma órannsakanlegt, án nákvæmrar rannsóknar á eiginleikum viðfangsefnisins framkvæmdri af hreinni skynsemisveru án trúar á fyrirfram ákveðinnar kennisetningar sem einungis skapa tómarúm í vísindunum sem allri heilbrigðri vitiborinni umræðu. Það sama gildir um dóma manna um aðra menn [ef umrædd summa er smættuð niður í siðfræði í samskiptum manna á milli] .
Heimurinn skal verða rannsakaður af mönnum og má hann ekki láta kenningar um afstæði hans, eða hvers sem er, þvælast fyrir sér við framkvæmd þeirra rannsókna í framtíðinni.
Höfundur þessarar skoðana hefur frekari útskýringar máli sínu til stuðnings en sér sér ekki kleift vegna vandræðargangs og vankunnáttu við að setja þær myndrænt upp á þessari gefinni stundu.
Mín rök: Tekið eftir farandi gátur eru fengnar af hi.is
Hreyfingarlögmál afstæðiskenningarinnar skipta fyrst og fremst máli fyrir agnarsmáar eindir sem hreyfast næstum eins hratt og ljósið. Árekstrar slíkra agna eru mikið rannsakaðir af eðlisfræðingum og sýna að afstæðiskenning Einsteins er „hárnákvæm“. Í einu slíku mælitæki þar sem tíu þúsund árekstrar verða á sekúndu má því segja að kenningin sé prófuð tíu þúsund sinnum á sekúndu.
Fengið á :http://www.visindavefur.hi.is/svar.asp?id=115
Sé þetta atriði litið með skynsaminna að leiðarljósi sést að það er ekki lengur hægt að segja það afstætt að umræddar agnir lendi í árekstri 10.000 sinnum á sek heldur að um eðli þeirra sé að ræða er þær ferðast um alheiminn og að þá sé það orðið skiljanlegt mannskeppunni að slíkt sé í eðli ljóseinda á ferð sinni milli A til B, ekki satt? Svona heilbrigð skynsemi segir mér að svo.
Og í svo eru þessi rök gefin fyrir því að eitt eða hitt sé afstætt
(Ef A og B eru tveir menn sem hreyfast innbyrðis (ef að mennirnir hreifast innbyrðis eru þeir báðir á hreyfingu ef að skilja má settinguna innbyrðis eins og þegar að sagt sé að bræður berjist innbyrðis) með föstum hraða þá er ókleift að ákvarða hvor er „raunverulega“ kyrr og hvor er „raunverulega“ á hreyfingu.)
Þetta er of gamalt til að fá staðist í þeim heimi sem við lifum í dag þar sem vísindi og tækni hefur fleygt svo mikið fram, sem við öll vitum auðvitað.
Því þar sem maðurinn hefur tæknina sér til aðstoðar í veruleikanum mætti setja hana hér inn við laus þessarar þrautar á þann einfalda hátt að setji maðurinn einhverskonar mæli tæki á þá staði sem umræddir menn er á er til að fylgjast með ferli þeirra verður auðvelt að sjá hvor þeirra er á hreyfingu og hvur ekki, og má hafa eins mikið af þeim [mælitækjunum] og mönnum listir.
Og í gamla tímanum mætti fylgjast með mönnunum tveim og skrásetja hegðun þeirra og ferli og pósta á milli upplýsingarnar til að glöggva sig á ferð þeirra.
Örn.
Örn Úlriksson f: 12ta, Marz, 1976.