Ripped Fuel
Hvar getur maður keypt Ripped Fuel sem inniheldur Effedrín?
Í aldanna rás hefur jurtin Ma Huang verið notuð í kínverskum lækningum. Jurtin, sem oftast er nefnd Ephedra, inniheldur m.a.efedrín sem er virkasta innihaldsefnið. Efedrín er að finna í mörgum fæðubótarefnum sem markaðsett eru fyrir fólk sem vill grennast og fólk sem er að leita að efnum sem stuðla að aukinni orku til hinna ýmsu starfa.
Áhrif efedríns á hjarta- og æðakerfi líkamans felast aðallega í auknum hjartslætti og hækkuðum blóðþrýstingi. Áhrif efnisins á miðtaugakerfið felast í örvun líkt og adrenalín veldur en áhrifin eru kraftmeiri og standa lengur yfir þegar efedríns er neytt.
Fáar góðar klínískar rannsóknir hafa verið gerðar á áhrifum efedríns á líkamann. Niðurstöður rannsókna sem sýna aukið úthald, aukna einbeitingu og aukinn kraft og styrk er hægt að finna þó svo að ekki sé alltaf um öruggar heimildir að ræða. En þar sem aukaverkanir efedríns, og fæðubótarefna sem innihalda efedrín, geta verið mjög alvarlegar þá falla jákvæðu áhrifin af neyslu efedríns í skuggann af hættunni sem neyslunni fylgir.
Þar sem ekki er mikið um áreiðanlegar klínískar rannsóknir á eituráhrifum efedríns hafa vísindamenn stuðst nokkuð við gagnabanka Matvæla- og Lyfjaeftirlitsins í Bandaríkjunum (FDA). Þetta er svokallaður jákvæður listi þar sem einstaklingar hafa skráð niður aukaverkanir vegna neyslu á fæðubótarefnum sem innihalda efedrín. Í gegnum þetta skráningarkerfi hafa verið skráð yfir 1000 tilfelli af aukaverkun þessara efna síðan 1994. Þar hafa komið fram ábendingar um að efedrín valdi taugatitringi, svefnleysi, svima, skjálfta, hækkuðum blóðþrýstingi, óreglulegum hjartslætti, hröðum hjartslætti, höfuðverk, óþægindum í meltingarvegi, brjóstverkjum, hjartaslagi, lifrarbólgu, heilablóðfalli og dauða. Þessar aukaverkanir hafa verið skráðar af fólki á öllum aldri og án nokkurra þekktra kvilla. Eins og gengur og gerist þá hefur oftar verið um tifelli sem túlka má sem væg, s.s höfuðverkur, svefnleysi og svimi. Alvarlegu tilfellin eru hins vegar áhyggjuefni enda afleiðingarnar skelfilegar. Alvarlegu tilfellin hafa oftar en ekki átt sér stað þegar neysla á öðrum efnum (s.s. koffíni) sem einnig örva miðtaugakerfið og hjarta- og æðakerfið hefur átt sér stað samfara efedrínneyslu.
Þegar einstaklingar hafa tekið ákvörðun um að neyta efedríns eða fæðubótarefna sem innihalda efedrín er oft erfitt að fá þá til að hætta neyslunni. Almenn vellíðan sem oft fylgir við upphaf neyslu á efedríni er svo mikil að neytendur vilja hvorki heyra né sjá röksemdir gegn neyslunni. Í þessum tilfellum er erfitt um vik fyrir þann sem lætur sér annt um heilsu neytandans. Þá getur verið gott að beina neytendunum inn á braut þar sem neyslan er e.t.v. ekki eins skaðleg og minnka þar með líkurnar á óæskilegum alvarlegum aukaverkunum (sbr. ráðleggingar FDA hér að neðan). Með þessum orðum á undirritaður alls ekki við að neysla á efedríni geti nokkurn tíma talist skaðlaus enda eru of mörg dæmi sem sýna hið gagnstæða. Árið 1997 gaf FDA út skýrslu varðandi magn efedríns í fæðubótarefnum, notkun, auglýsingu og markaðsetningu fæðubótarefna sem innihalda efedrín. Í þessari skýrslu kom m.a fram að FDA hefði áhyggjur af aukinni notkun fæðubótarefna sem innihéldu efedrín. Eins og áður sagði höfðu fram að þeim tíma verið skráð yfir 1000 tilfelli þar sem neikvæðar aukaverkanir áttu sér stað samfara neyslu á fæðubótarefnum þar sem efedrín var eitt innihaldsefna. Upp frá því kom FDA með ráðleggingar fyrir neytendur varðandi neyslu þessara efna og auk þess kvaðir á framleiðendur og innflytjendur. Þar kom fram að ekki skyldi neyta meira en 8 mg af efedríni (ephedrine alkaloids) á hverjum 6 klst. Eins skyldi heildar dagneysla ekki fara yfir 24 mg af efedríni. Mælt var gegn því að neyta annarra efna sem örva miðtaugakerfið og/eða hjarta- og æðakerfið (s.s. koffín). Einnig var ráðlagt að samfelld neysla stæði ekki yfir lengur en í mesta lagi 7 daga. Sérstök varnarorð áttu að vera prentuð á umbúðir þar sem neikvæðar aukaverkanir væru taldar upp. Skráningarkerfi FDA, þar sem neikvæðu aukaverkanir voru skráðar af einstaklingunum sjálfum, var í raun ófullkomið, m.a. vegna þess að fæðubótarefnin innihéldu önnur efni en efedrín sem ekki voru könnuð og því ákvað FDA að hverfa frá kvöðunum sem stofnunin hafði ákveðið að setja á framleiðendur og innflytjendur fæðubótarefna.
Þrátt fyrir að FDA hafi horfið frá ofangreindum kvöðum á framleiðendur og innflytjendur ákvað stofnunin samt sem áður að láta sjálfstæða stofnun athuga betur nokkur tilfelli sem skráð höfðu verið þar sem efedrín hefði hugsanlega komið við sögu. Í stuttu máli voru niðurstöðurnar þær að í þeim tilfellum þar sem hægt var að tengja aukaverkanirnar “örugglega”, “næstum örugglega” eða “hugsanlega” við neyslu á efedríni (87 tilfelli samtals), voru skráð nákvæmlega 10 dauðsföll (11%) og fjöldinn allur af tilfellum þar sem um var að ræða varanlegan heilsuskaða. Neysla einstaklinganna sem létust var frá 20-60 mg á dag. Í framahaldi af þessu má einnig nefna að fyrir nokkrum dögum ákváðu bandarísku fótboltasamtökin (NFL) að setja efedrín á bannlista og þeir leikmenn sem uppvísir verða að notkun efedríns fá sömu sekt og ef þeir neyttu anabólískra stera (4 leikja bann án launa). Þar með bættist NFL deildin við samtök háskólaíþrótta (NCAA) og Alþjóðlegu Ólympíunefndina (IOC) sem banna notkun á efninu.
Efedrín er ólöglegt til almennrar neyslu á Íslandi og er það ekki að ástæðulausu. Of mörg gögn eru til um skaðsemi efedríns á mannslíkamann. Það segir meira en mörg orð að FDA, NCAA og NFL í Bandaríkjunum, þar sem alls virðist mega neyta, telja fæðubótarefni sem innihalda efedrín varhugaverð.