deTrix25 fyrir 20 árum, 11 mánuðum Fjöldi lestra: 508

Fly-by-Wire

Einn valmöguleikinn í könnunninni sem er uppi núna er: “Hrikalegt, fáránlegt að einhver tölva ráði meiru en flugmennirnir”. En er það sjálfgefið að þótt vélin sé með Fly-by-Wire að hún sé “Error tolerant”? Samkvæmt því sem ég hef lesið vinnur Airbus samkvæmt þeirr kenningu að flugmaðurinn veit minna og flugvélin meira - réttara er líklega að segja að flugvélin leyfi flugmanninum ekki að gera það sem hún veit að hún getur ekki. Boeing hefur aftur á móti sagt að þeir treysti flugmanninum til þess að ákvarða hvað sé hægt og hvað ekki. En það hefur kannski ekkert með Fly-by-Wire að gera…

deTrix

DanniF50 fyrir 20 árum, 11 mánuðum

Í könnuninni átti ég frekar við Airbus, þar sem flugmaðurinn getur ekki verið yfirsterkari tölvunni. (hefði kannski átt að taka það fram)

Flugmenn Boeing véla geta aftur á móti hunsað tölvuna og gert það sem þeir vilja.

Þótt að fly-by-wire sé bara búnaðurinn sem flitur boð frá pinnanum eða stýrinu út í vængina og stél (á tölvutæku formi),
þá er yfirleitt talað um fly-by-wire sem allt “dótið”.

Fyrra álit

Mazoo fyrir 20 árum, 10 mánuðum

Það er kannski leiðinlegt að rifja það upp en tilvikið við Osló reddaðist því flugmennirnir gerðu það sem þeir vildu, þ.e.a.s. þeir höfðu völdin en ekki flugvélin. Ef þetta hefði verið Airbus þá hefði hún flogið snyrtilega í jörðina.
Hins vegar hafa gagnrýnendur líka bent á að ef þetta hefði verið Airbus þá hefði hún aldrei komist í þetta klúður til að byrja með. Því miður veit ég ekki hvor hefur rétt fyrir sér, en þegar allt þrýtur þá vildi ég nú frekar ráða en að leyfa vélinni að ráða. Hvað finnst ykkur?

Fyrra álit

[Notanda eytt] fyrir 20 árum, 10 mánuðum

Ég er þeirrar skoðunar að sjálfstýring Boeing hafi verið það sem kom flugmönnunum í Gardemoen í þennan vanda til að byrja með.
Sjálfstýringin stollaði næstum því vélinni, en vissulega, með því að slökkva á henni þá gátu þeir reddað sér út úr þeim vanda.
Ég veit ekki hvað sjálfstýringin í Airbus hefði gert í þessari stöðu, hins vegar dettur mér ýmislegt í hug:
1) Gefur viðvörun um afleiðingar þess að draga af allt afl í þessari stöðu sem vélin var
2) Segir hingað og ekki lengra, lætur flugmennina vita og slekkur á sér
3) Taka völdin af flugmönnunum á einhvern “gáfulegan” hátt og ekki stallað vélinni

Annars væri fróðlegt að sjá einhverja tölfræði um “pilot error” í Airbus fly-by-wire vélum samanborði við “hefðbundar” vélar.

Kv. Eureka

Fyrra álit

Ipfreely fyrir 20 árum, 10 mánuðum

Eru hér einhverjir sem hafa flogið Airbus, þá er ég að tala um A318,A319,A320,A330 eða A340??? Menn(eða konur) eru að tala hér hægri vinstri um hvað Airbus er gallaður gripur, allir þeir flugmenn sem ég hef hitt sem hafa flogið bæði Airbus og Boeing vélum láta MJÖG VEL af Airbus vélunum og margir þeirra taka Airbus fram yfir Boeing! Þessi atvik sem hafa átt sér stað í Airbus vélunum hafa verið pilot error, skilningur flugmannanna á kerfum vélana var ekki nógu góður. Það er rangt að halda að flugmennirnir geti ekki tekið við í Airbus, flight envelope protection lógigið er mjög viðamikið system í Airbus. En Airbus vs Boeing hvað varðar performance má hins vegar deila um. Mér finnst að fólk ætti ekki að vera að setja út á viðkomandi vélar nema þeir/þær hafi virkilega flogið þeim. Með þetta atvik í Noregi hjá Icelandair, það myndi flokkast undir Pilot error held ég, ekki system error, kalla greyin hafa ekki planað go-aroundið nógu vel, getur komið fyrir reyndustu flugmenn.
Langar líka að minna á að Boeing 777 er með Fly-by wire system, held að það séu einhvejir að misskilja hugtakið Fly-by wire.

Fyrra álit

DanniF50 fyrir 20 árum, 10 mánuðum

Fólk verður að fara varlega í að taka mark á sjónvarpsþáttum sem fjalla um flugvélar og flugslys. Ég hef séð nokkra og var oft talað niður til Airbus og sýndar endalausar myndir af A320 fljuga inn í skó eftir misheppnað yfirflug. Og hellingur af heimilismyndböndum sem sýna Airbus í bardaga við flugmanninn um stjórn á vélinni. Þessir þættir eru oft Bandarískir og eins og við vitum geta yfirvöld þarna vestanhafs haft mikil áhrif á það efni sem nær til áhorfenda. Boeing er bandaríst fyrirtæki og það er því hagur Bandaríkjamanna að fólki líki illa við Airbus.

Eins og ég sagði fyrr er Fly-By-Wire bara tölvubúnaður sem flytur boð frá stjórntækjum flugmanna út í vængi og stél. (Sem sagt engir vírar eða vökvar.) Boðin fara í gegn um tölvu sem ákveður hvort þau séu innan réttra marka (The Flight Envelope Protection). Airbus leyfir flugmanninum ekki að fara út fyrir það.

Það er rétt sem Ipfreely segir að 777 er búinn FBW, og einnig allar nýjar tegundir frá Boeing, svo sem 717. (veit ekki með 737-700 800 og 900) Þetta er svolítið fyndið því að þegar Airbus kom fyrst með þetta þá sögðu Boeing menn að þetta væri fáránlegt og myndi aldrei ganga.

Hérna er grein um muninn á FBW hjá Boeing og Airbus:
http://seattlepi.nwsource.com/business/boe202.shtml

Þess má geta að tæknin er ekki ný. Hún hefur verið í oristuþotum fá sjötta áratuginum t.d. F16. Það var líka hugmynd að hafa hana í Concorde.

Fyrra álit

[Notanda eytt] fyrir 20 árum, 10 mánuðum

Ég er sammála þér DanniF50 að fly-by-wire er ekki rétt nafn á það sem við erum að tala um. En eins og stendur í greininni sem þú bentir á þá er það þessi grundvallar munur á Airbus og Boeing sem við erum í raun að veru að ræða um:

Tilvitnun: <hr>
But Airbus has taken a much different philosophical approach to using computers than its rival. The European airplane maker designed its new fly-by-wire jets such as the A320 with built-in hard limits, or ‘protections’.
The Boeing Co., on the other hand, believes pilots should have the ultimate say. On Boeing jets, the pilot can override onboard computers and their built-in soft limits.
 <hr>
(eins gott að hafa tilvitnanirnar á hreinu svo maður verði ekki sakaður um ritstuld ;)

Ipfreely, ég er sammála að þar sem þetta var Boeing þota í Noregi þá flokkast þetta undir pilot error. En við erum að ræða um kerfin í vélunum og hvernig þau geti komið í veg fyrir pilot error af þessu tagi. Flugmennirnir geta gera fleira ‘af sér’ (aka pilot error) í Boeing vélum en Airbus vélum. Airbus vél hefði ekki leyft flugmönnunum að gera þetta sem þeir gerðu, sbr. mid-air dæmið sem þeir taka í greinninni sem DanniF50 sendi inn.

Ég veit ekki hvað hafa orðið mörg flugslys á Airbus vélum vegna ‘pura’ system error. Flugsýningar atvikið þar sem Airbus lenti út í skógi er væntlega ekki einsdæmi. Hins vegar las ég einhverstaðar að milli 60-70% af flugslysum í heiminum eru pilot error.

Einnig Ipfreely, ég hef ekki flogið neinni Boeing né Airbus þotu og kem sennilega aldrei til með að gera það. Hins vegar hef ég mikin áhuga á flugvélum, er einkaflugmaður og tölvuáhugamaður, og þar af leiðandi finnst mér ég geta talað um ‘hugmyndafræði’ sjálfstýrina flugvéla. Ég get hins vegar ekki talað um ‘feelinginn’ að fljúga þessum vélum, því væri gaman að heyra frá flugmönnum sem hefðu flogið þessum tveimur týpum af flugvélum.

Þetta snýst um það hvort við treystum tölvum eða mönnum betur til að fljúga flugvélum, þ.e.a.s. hver á að hafa endanlega ákvörðunarvaldið. Ég hallast að tölvum.

Kv. Eureka

Fyrra álit

Flug

Flug

Ofurhugar

Stjórnendur

Hverjir eru inni

Korkar - Almennt um flug

Fly-by-Wire

Dýr

Dægurmál

Fræði

Leikir

Lífið

Lífsstíll

Margmiðlun

Menning

Skjár

Sport

Tónlist

Tækni

Vélar

Hugi