Auðvitað trúiru því sem þú sást, bjóst aldrei við öðru.

Rétt eins og þeir sem verða vitni að andasæringum trúa því sem þeir sjá þegar fólk veltist um og rétt eins og fólk á kristni samtökum trúir því virkilega að fólk sem bablar og lætur öllum illum látum sé að tala tungum.

Ég trúi því sem ég sá

ég trúi líka því sem þú sást. Eins og ég sagði þá efaðist ég aldrei um vitnisburð þinn né einlægni vinar þíns.

við erum alveg sammála því í að trúa því sem þú sást. En það eina sem þú sást var vinur þinn að veltast um, æla og brotna niður andlega.

Það er alveg hægt að skýra þetta á veraldlegan hátt, eins og ég gerði áðan. Þetta er vel þekkt fyrirbæri og algjör óþarfi að blanda yfirnáttúrulegum öndum inn í dæmið til þess að skýra ferlið.

Hins vegar er eins og sumir þurfi þess, kannski finnst þeim það gera heiminn meira spennandi, kannski vegna þess að það er það sem þeir hafa trúað frá blautu barnsbeini og það er erfitt að kasta trúarbrögðunum sínum.

Þess vegna bjóst ég aldrei við því að sannfæra þig né vin þinn, en nú er ég samt búinn að segja hvað gerðist í raun og veru. Þeir sem vilja trúa öðru þeir síðan gera það.

Kenning í tungumáli vísindanna þýðir hins vegar: Tilgáta sem hefur verið prófuð í þaula, studd með fjölda sönnunargagna og virðist geta staðist hvaða gagnrýni sem á henni dynur.

Þar til einhverjum tekst að afsanna hana. Eins og þú segir, vísindin byggjast að mörgu leyti á því að afsanna en ekki sanna og þ.a.l. er ekkert greypt í stein. Það er ekki óþekkt dæmi að kenning hafi verið viðurkennd í einhvern tíma og svo fleygir vísindunum fram, svo hægt er að rannsaka kenninguna á nýjan hátt, nýir hlutir koma í ljós og það verður til þess að hún er afsönnuð. Það er ekki allt óyggjandi í þessum heimi þó það kallist vísindalegt. Einnig hefur hitt þekkst að rannsóknaraðferðir eða mælitæki hafa náð illa yfir einhverjar kenningar þannig að ekki hefur verið unnt að sýna fram á að þær standist né heldur afsanna þær.

Ég er ekki að biðja um neinar hávísindalegar aðferðir, þó það væri fínt ef þú myndir benda mér á eina eða tvær rannsóknir um efnið.

Ég get ekki bent á neinar rannsóknir sem ekki eru óumdeilanlegar. Ég gæti bent á rannsóknir Dr. Candace Pert á sambandið milli tilfinninga og frumna í líkamanum sem hún telur styðja að óhefðbundnar meðferðir hafi áhrif. Ég get bent á rússnesku Kirlian myndirnar sem sumir vilja meina að ljósmyndi árur en aðrir að myndi rafmagn. Ég gæti bent á tilraunir leikmannsins Harold Shermans sem hann hefur skrifað fjölda bóka um (í stuttu máli: hann gerði t.d. eitthvað á einum stað og annar á öðrum, þeir skrifuðu niður hvað fór fram og báru svo saman) og rannsóknir Duncan MacDougall á að líkaminn léttist um nokkur grömm eftir dauðann, sem hann vildi meina að tengist því að sálin yfirgefi líkamann (en ég tel reyndar að það það geti vel verið önnur skýring og að rannsóknin hafi ekki endilega verið fullnægjandi). Af öllum þessum rannsóknum sem ég hef kynnt mér finnst mér mest takandi mark á Dr. Candice Pert.

En svona rannsóknir eru litnar hornauga í vísindasamfélaginu. Ef jákvæðar niðurstöður dulsálfræðirannsókna koma í ljós lætur fólk oft í ljós efasemdir um gæði rannsóknarinnar. T.d. má skýra sumt með því að innsæi svarenda hafi hjálpað til og það ómeðvitað lesið í líkamstjáningu spyrjenda og þ.a.l. gefið rétt svör og það þarf að stýra þessum rannsóknum mjög vel og nákvæmlega. Það er einnig stórt vandamál að það er erfitt að endurtaka sömu niðurstöður. Ef rannsóknir eru endurteknar með öðrum þátttakendum er ólíklegt að sömu niðurstöður fáist og vilja margir meina að það sé vegna þess að þeir sem rannsakaðir eru séu ekki nægileg áreiðanleg viðfangsefni. Fólk sé einfaldlega mismunandi næmt eða skyggnt eða hvað sem má kalla það, og þ.a.l. gefi mismunandi fólk mismunandi niðurstöður. Það getur vel verið rétt, þar sem það eru engir tveir nákvæmlega eins, en það getur allt eins verið óskhyggja þeirra sem á þetta trúa. Eins og þú veist er eina leiðin til að fá vísindasamfélagið til að samþykkja kenningar sú að nægilega margar endurteknar rannsóknir fái sömu niðurstöður og styðji þ.a.l. kenningarnar. Það skiptir því ekki máli hversu áreiðanlegur vísindamaðurinn eða einhver ein rannsókn er; ef einhver annar getur ekki framkallað sömu niðurstöður er þetta ekki tekið gilt.

­Ég tel reyndar að það sé einnig vandamál að velja sambærilegan hóp í rannsókn. Það er erfitt að mæla hversu mikil dulskynjun sé hjá hverjum og einum, þ.e.a.s. ef hún er raunverulega til. Fólk þykist líka skynja hlutina á mismunandi hátt. Einn sér, annar skynjar, þriðji finnur líkamlega, fjórði finnur lykt, fimmti heyrir, sjötti fleiri en eitt af þessu en annað sterkara en hitt o.s.frv. Sumir skynja hluti og geta sagt hvað eitthvað spil er, aðrir þykjast bara vera næmir inn á fólk. Einhverjir segjast hafa hlutskyggni og geta sagt einhver atriði um eiganda hlutar sem þeir snerta. Enn aðrir telja sig sjá framliðna.

Ef það er eitthvað sem við höfum komist að á síðustu þúsund árum innan vísindanna þá er það það að mannskepnan er hrikalega lélegt mælitæki og að vitnisburður manna eru lökustu sönnunargögn sem völ er á.

Akkúrat. Hversu auðvelt er þá að rannsaka dulskynjun ef það eina sem fólk hefur sér til stuðnings er vitnisburður manna? Ég vil alveg endilega að þessir hlutir séu rannsakaðir sem mest og að fundin verði áreiðanlegri leið til þess að gera það. Ef þú getur sjálfur bent mér á rannsóknir sem þú hefur kynnt þér væri ég alveg til í að skoða þær. Getur þú það?

Þú þarft hins vegar að gefa þér að andar séu til til þess að svarið þitt gildi, þú þarft að gefa þér andaheim, þú þarft að gefa þér það að þessir andar geti snert menn, þú þarft að gefa þér að þeir séu ómælanlegir og það eina sem maður hefur til þess að styðja sannleiksgildi orða þinn er ‘traust’.

Það er greinilegt á grein þessa manns hér að ofan að hann gefur sér alla þessa hluti svo það var ekki eitthvað sem ég hafði áhyggjur af.

Tilvitnun:
því ég held þú vitir fullvel að rannsakaðir dulrænir atburðir verða í mesta lagi flokkaðir sem yfirskilvitleg fyrirbæri

Nei, því ef þeir væru yfirskilvitlegir þá hefðir þú aldrei fundið fyrir þeim í fyrsta lagi, því yfirskilvitlegt er skilgreiningarinnar vegna utan okkar skilnings.

Í Sálfræðibókinni er dulsálfræði skilgreind á þennan hátt: „ Dulsálfræði fæst við rannsóknir á þeim samskiptum einstaklinga og umhverfis sem eiga sér stað, að því er best verður séð, óháð þekktum skynfærum og utan við hreyfikerfi líkama einstaklingsins.“ Dulsálfræði byggir niðurstöður sínar vandvirkum rannsóknum og síendurteknum tilraunum og er mjög náttúruvísindaleg. Það má því segja að hún noti mun vísindalegri aðferðir en aðrar sálfræðigreinar. Mikill miskilningur er fólginn í því hvað sé dulsálfræði og hvað ekki. Spíritismi gerir ráð fyrir því að andar framliðinna valdi yfirskilvitlegum fyrirbrigðum að mestu leyti, tengist andatrú og særingum og snýst um að koma á sambandi við anda framliðinna og taka við skilaboðum frá þeim. Það gerir dulsálfræði ekki. Dulsálfræði fæst við vísindalegar rannsóknir á yfirskilvitlegum fyrirbærum og kannar af hverju þau orsakast. Dulspeki er hins vegar mun víðtækara hugtak, snýst um óþekkt eða leyndardómsfull fyrirbæri og nær því yfir býsna margt. Innan sálfræðinnar er talað um ýmis fyrirbrigði sem má skilgreina sem dulræn, m.a. skyggnigáfu (clairvoyance), hugsanaflutning (telepathy) og framtíðarsýn (precognition) þó að sálfræðinga greini á um hvort þessi atriði séu raunveruleg eða ímyndun. Yfirskilvitlegum fyrirbærum má eiginlega skipta í tvo flokka, dulskynjun og hugmegin. Dulskynjun er þegar einstaklingur virðist geta aflað sér vitneskju úr umhverfinu án þess að nota til þess hin fjögur þekktu skynfæri. Hugmegin er þegar einstaklingur virðist geta komið af stað hreyfingu eða breytingu á efni í umhverfinu án þess að nokkur efnisleg orsök finnst fyrir því. Taka ber fram að þegar atburður er skilgreindur sem yfirskilvitlegur þýðir það að tekist hafi að útiloka allar þekktar leiðir er leitt geti til hans. Það er ekki verið fullyrða að atburðurinn sé „yfirnáttúrulegur“, einfaldlega að ekki hafi fundist nein skýring á honum. Við vitum ekki hvað yfirskilvitleg fyrirbæri eru né hvað veldur þeim. Því eru niðurstöður flestra rannsókna sem benda til þess að um slíkan atburð sé að ræða ekki staðreyndir heldur tilgátur. Tilraunir á hugmegin benda til þess að slíkt sé ekki tengt neinni þekktri orku og dulskynjunin birtist ekki í neinni sérstakri mynd sem er einkennandi fyrir hana eina. Mynd fyrir hugskotssjónum, heyrn og sjón eru allt skynjanir sem koma fram án þess að um dulskynjun sé að ræða. Þar að auki er hefur ekki tekist að kalla fram yfirskilvitleg fyrirbæri hvar sem er og erfitt hefur verið að reyna að ná stjórn á þeim.

Ef dulræn eða yfirskilvitlegir hlutir væru í fyrsta lagi til, þá myndu rannsóknir á þeim standast hina vísindalegu aðferð og þá hefðum við eitthvað á milli handanna til þess að athuga.

Í fyrsta lagi held ég að þú sért að misskilja skilgreininguna á yfirskilvitlegum hlutum. Í öðru lagi gefa vísindin sér ekki endilega að eitthvað sé ekki til þó þau standist ekki vísindalegar aðferðir nútímans. Það telst einfaldlega ósannað og ólíklegt. Vísundunum hefur ekki heldur tekist, skv. minni vitund, að afsanna dulskynjun, ekki frekar en þeim hefur tekist að afsanna eða sýna fram á tilvist guðs, samt trúa margir á að hann/hún/það sé til.

ég hef mjög gaman að alls konar dulspeki, hvernig hún verður til og hvers vegna fólk virðist trúa henni þó hún hafi verið afsönnuð margsinnis.

Viltu benda mér á allar þessar rannsóknir þar sem hún hefur verið afsönnuð margsinnis? Ég held það sé meira þannig að það hafi ekki tekist að sýna fram á að hún sé til. Það er ekki það sama.

Ef þú viðurkennir að dulspeki séu ekki vísindi eða leit að sannleik heldur eitthvað sem einstaklingar spjalla um yfir kaffibolla, þá mæli ég með því að áhugamálið verði fært yfir á /lífstíll, því það er það sem dulspeki er…. lífstíll.

Veistu, það er alls ekki óvitlaus hugmynd. Dulspeki er ekki vísindi í mínum huga. Hún telst til fræða, en ekki í vísindalegum skilningi. Flestum finnst gaman að spjalla um þau yfir kaffibolla, sérstaklega þegar verið er að spá í hann, en ekki í rannsóknarstofu. Dulspeki er vissulega leit að einhvers konar sannleik á vissan hátt en meira í trúarlegum skilningi og hann hefur aldrei talist vísindalegur. Sannleikur í trúarlegum skilningi er afstæður. Það er kannski vegna þess að dulspeki á svo margt skilt með trúarbrögðum að greinar um trúarbrögð rata hingað inn en er hafnað annars staðar.