Áhorf á Omega var ekki inn í upphaflegu líkingu þinni.
Eftir stendur enn, hvort sem þér líkar betur eða verr..Léleg líking

En spurningin er auðvitað þessi:

Er hægt að þvinga eitthvað ríki sem búið hefur við einræðisstjórn um all-langt skeið til að verða skyndilega lýðveldi með lýðræðislega kjörinni stjórn og svo framvegis? Ég held að það hljóti að vera ansi erfitt, ef það er á annað borð hægt. Lýðræði er eitthvað sem verður að verða til. Það tók lýðræðið nokkrar aldir að ná einhverri fótfestu í Evrópu, og það stjórnskipulag sem var í BNA (og Frakklandi og yfirleitt þegar ríki tóku upp lýðræði) þegar þau hófu sína göngu myndi varla þykja sérlega lýðræðislegt í dag: Kosningaréttur var fyrst og fremst hjá körlum sem áttu eignir. Og eins og ég sagði, þá tók það nokkrar aldir að útvíkka kosningaréttinn þannig að konur og fátæklingar gátu líka kosið.

Og ég held að það eigi ekki eftir að ganga að skella lýðræði á allar þær þjóðir og öll þau ríki sem hafa það ekki nú þegar. Alveg eins og með mannréttindi. Það er auðvitað hægt að ýta við mönnum, reyna að koma þeim í rétta átt og svo framvegis. En það tekur auðvitað tíma. Og það á ekki eftir að ganga að troða því upp á aðra. sé það gert, þá mun fólk laga það að því sem það er vant, þ.e. einræði. Alveg eins og gerðist með kristnina þegar henni var dreift um Evrópu. Í staðinn fyrir að verða ráðandi trú, þá blandaðist hún því sem fyrir var, og tók upp helgidaga og annað frá þeim heiðnu trúarbrögðum sem voru fyrir.

Svo er líka hætta á því að ef valdi er beitt til að koma á lýðræði, að fólk muni líta á það sem kúgun, yfirgang og frekju - og hafna því lýðræðinu við fyrsta tækifæri. Ef það er gerð innrás í land er augljóst að fólk mun deyja. Íbúum landsins á sennilega ekki eftir að vera vel við innrásarherinn - fólki er sjaldan vel við erlendan her á sínu landi, sérstaklega þegar þessi her hefur drepið landa manns, vini og ættingja.

Þetta á sennilega helst við í þeim ríkjum þar sem BNA eru hvað mest hötuð - með því að kalla sig helstu boðbera frelsis og lýðræðis gætu þeir jafnvel verið að spilla hugmyndinni um lýðræði í þeim ríkjum: “Forsenda 1: Ég hata BNA og það sem þau segjast standa fyrir. Forsenda 2: BNA segjast standa fyrir lýðræði. Niðurstaða: Ég hata lýðræði!” Það skiptir engu að þessi hugsunarháttur, sérstaklega fyrsta forsendan, sé afleiðing stöðugs heilaþvottar og svo framvegis. Niðurstöðuna leiðir mjög augljóslega af forsendunum.

Semsagt: Valdbeiting að utan á sennilega ekki eftir að hjálpa lýðræði, ekki frekar en valdbeiting að utan á eftir að gera mann að betri manni. Innri valdbeiting (uppreisnir, byltingar og annað eins), og kannske einhver aðstoð að utan (eins og Frakkar hjálpuðu BNA í þeirra byltingu), er mun líklegra til að skila árangri. Og það sem skiptir sennilega mestu máli er að fólk hafi sjálft komist að þeirri niðurstöðu að það vilji búa við lýðræði, og að það hafi sjálft fyrir því að koma því á.

Kannske er best að líkja þessu við alka: Ef til vill gengur að neyða alkann til að hætta að drekka með því að loka hann inni og svo framvegis, en það er líklegt að hann muni fara að drekka aftur um leið og hann getur. En ef hann tekur sjálfur þá ákvörðun að hætta að drekka, þá er líklegra að það muni ganga. Auðvitað á hann að fá hjálp frá öðrum til að hætta, og það er ekkert að því heldur að reyna að telja honum trú um að hann vilji hætta. En að hreint og beint þvinga hann og beita alls konar ofbeldi (að læsa menn inni er eins konar ofbeldi) til þess - þetta er ekki líklegt til árangurs.

enginn einn einstaklingur, þetta er afleiðing gjörða margra

Ég sagði aldrei að þarna væri Saddam að verki. Sagan og sannanir staðfesta tengingu hans við hina ýmsu hópa (svo ég tali nú ekki um ríkistjórnir) sem hvetja til álíka verka. Fyrri verk Saddams segja líka mikla sögu.

Losum okkur við svona harðstjóra sem er engum til góða. Þó það kosti einhver mannslíf er það réttlætanlegt ef það er hægt að koma í veg fyrir hryðjuverk þar sem saklaust fólk lætur lífið.

Hann sem lætur þau rauk falla á móti hvort Íraskir þegnar eigi að lýða fyrir hann! Þegar ríkistjórn lands setur stefnu eða fer í aðgerðir endurspeglar það landið sem heild. Ef fólkið í landinu sem ekki sammála Saddam erum við að gera því greiða með því að koma honum frá, og lýðræði á þar sem það getur haft áhrif á stefnu og stjórnun.

Ef fólkið er hins vegar sammála harðstjóranum, hef ég með því litla samúð en þó von um að fáfræði þeirra megi eyða með lýðræðinu og auknu frelsi til menntunar og skoðanaskipta sem því fylgir.

kv
gg