[Notanda eytt] fyrir 15 árum, 7 mánuðum Fjöldi lestra: 1241

Hagfræði vs. Viðskiptafræði og mat á ástandinu.

Hagfræði vs. Viðskiptafræði og mat á ástandinu.

Ég rak augun í þessa frétt á RÚV um daginn.

http://ruv.is/heim/frettir/frett/store64/item266877/

Þar sem maður er nú markaðsmaður og fylgist með umhverfinu þá stakk það í augun að sjá hvernig og hvenær Hagstofan ákveður að breyta grunni vísitölunar.

Mér sýnist þetta virka þannig að þeir finna út hvað fólk er að kaupa, tékka hvað það kostar og mæla svo hvort viðkomandi vörur séu að hækka eða lækka og breyta vísitölunni eftir þvi.

Það er tvennt sem pirrar mig við þessa útreikninga þeirra:

1) Þeir bæta vöru við í vísitölugrunninn þegar hún byrjar að verða popular og taka hana úr vísitölugrunninum þegar hún hættir að vera popular…

Það litla sem ég veit um markaðsfræði og „Product life cycle“ segir mér að vörur eru ódýrar +í upphafi (nýjar á markaði), verða svo dýrari (sérstaklega ef framleiðslugeta er takmörkuð) og falla svo í verði þegar á að losa út lagerinn eftir að varan dettur úr tísku.

M.v. hvernig Hagstofan gerir þetta þá hækka vörur bara vísitöluna og þeim er droppað áður en þær geta lækkað hana.

2) Hvernig ræðst vægi varanna innbirðis? Er það verð eða magn? Ef það er verðið þá segir verð ekkert til um notagildi vöru fyrir neytandann ef hann er tilneyddur að kaupa hana. Mig dauðlangar að vita hvað gerist með vísitöluna ef 750g Corn Flakes sem kostar 1000kr hættir á markaði og í staðinn kemur 1200g Corn Flakes sem kostar 1200?

Mun þessi breyting hækka vísitöluna eða lækka hana? Er þessu kannski slegið í bland og sagt „hve mikið eyðir fjölskylda í CF á tveim vikum að meðaltali“ sem jú yrði hugsanlega besta lausnin.

En hvað er til ráða í þessari ansk. Kreppu?

Í kjölfar þessarar kreppu þá er mitt álit á Hagfræðingum sem eiga að vera sérfræðingar í að greina hvað sé í raun að gerast í hagkerfum landa og eða umhverfi fyrirtækja. Jámitt álit á þeim er s.s. ekkert, enda eru þeir greinilega tilgangslausir p.s. samt er þetta nám krafa ef þú ætlar að verða Seðlabankastjóri.

Þessir sérfræðingar okkar hefðu átt að vera eins og trukkararnir þ.e.a.s. flautandi og stoppandi umferð daginn inn og út að vara fólk við hvað væri að gerast. Annað hvort vissu þeir það ekki eða eru einfaldlega of miklar gungur til að standa á sinni skoðun.

Í dag þarf engan hagfræðing til að segja okkur að allt sé í messi, við höfum áttað okkur á því sjálf.

En viðskiptafræðingarnir? Það er fólkið sem átti að reka fyrirtækin og bankana á sem hagstæðastan máta með það að markmiði að fyrirtækið gæfi af sér arð um ókomna framtíð. Fjöldi gjaldþrota sýnir að einhver hefur skitið á sig og ekki náð að skipta um buxur síðan í október.

Persónulega þá veit ég ekki nóg um hagfræðinga og er kannski með mikla sleggjudóma en m.v. hvaða „heiti“ þeir bera þá hefðu þeir átt að átta sig í tíma.

En talandi um stéttir … Hvað finnst ykkur um endurskoðendur?

Þeir leggja nafn sitt að veði við hvern einn og einasta ársreikning hjá bönkum og öðrum fyrirtækjum og þrátt fyrir að „Endurskoðunin“ verði að teljast gjörsamlega gagnslaus þar sem það fór sem fór og allt XXXXX sem hefur veriðaðkoma í ljós síðan…
En þeim er verðlaunað með því að fá baar böns að gera hjá ríkinu? „Hey – við bara endurskoðum bankana aftur x2 þar sem nú eru til nýjir og gamlir“ COOL… eða þannig.

Shjit hvað ég hlít að hljóma bitur.

En svona eitt að lokum.
Mig langar að biðja búsáhaldabyltinguna um að hunskast á Austurvöll og koma Alþingi aftur í lag!
Talandi um að breyta hlutunum til hins verra… Það er enn verið að væla um herbergi, hvað er þetta fólk gamalt?
Þröngt mega sáttir sitja, drullist bara til að halda færri fundi og nota tímann til að tala við hina flokkana um lausn á vandanum. Það er ekki eins og það séu miklar gáfur í VG sem gætu gert e-h gagn í lokuðu herbergi…

Sblender fyrir 15 árum, 7 mánuðum

Sæll :)
Ég get svarað þessu fyrir þig.

Sjáðu til, engin vísitala er fullkomin. Vísitalan sem við notum núna, neysluverðsvísitalan(NVV) mælir breytingar á framfærslukostnaði týpískrar fjölskyldu miðað við föst útgjaldarhlutföll. Hún er reiknuð svona:

1) Neyslu könnun er framkvæmd, kassastrimlar skoðaðir og þess háttar til að átta sig á hvað hver vara er stórt hlutfall af heildarkostnaði týpískrar fjölskyldu.

2) Verðkönnun er framkvæmd, og er hún miðuð við eitthvað grunnár (þá sjáum við verðbreytingu hverrar vöru milli ára).

3)Breytingin á framfærslukostnaðinum er svo metin með því að finna þessa hlutfallslegu verðbreytingu.

Vandamálain sem þú talar um, eins og t.d. nýjungaskæling (þegar ný vara kemur á markað, hvernig eigum við að taka það inní reikninginn?) hverfa þegar við notum þessa vísitölu. Áður fyrr notuðum við svokallaða framfærlsuvísitölu, þar sem vísitalan var reiknuð út frá fastri vörukörfu, en ekki útgjaldarhlutföllum. Vandamálin sem henni fylgdi var t.d. það að:

1) Þegar verð á einni vöru hækkar, þá er líklegt að fólk færi í sig yfir í aðra vöru. Þetta kallast staðkvæmdarskæling og hverfur þegar NNV er notuð.

2) Nýjungaskæling (sjá að ofan).

3) Einnig voru gæði vöru ekki tekin með í reikninginn. Ef vara hækkar í verði vegna aukinna gæða þyrfti að taka tillit til gæðabreytinga í útreikningum til að koma í veg fyrir ofmat tölunar. Þetta vandamál hverfur einnig þegar NVV er notuð.

NVV er í raun mun flóknari en ég útskýrði hér að ofan. Hún inniheldur í raun um 700 mismunandi vísitölur. Grunnur hennar er reiknaður út frá mörgum útreikningsaðferðum og hvaðeina.

—

Hagfræðingar eru ekki tilgangslausir, málið er það, að pólitík og hagfræði er ekki það sama. Hvað sem hagfræðingurinn segir, þá er það pólitíkusinn sem tekur ákvarðanirnar. Þær ákvarðanir eru ekki endilega alltaf alltaf skynsamlegar. Hagfræði er heldur ekki einhver galdragrein sem hefur öll svörin ;) Mér finnst gott að líkja hagfræðinni við eðlisfræðina. Eðlisfræðingurinn leitast eftir að útskýra náttúruna, hagfræðingar leitast eftir að útskýra samfélag manna. Kenningar og skoðanir fljúga í allar áttir og sumar þeirra festa sig í sessi, aðrar ekki. Og ekki gleyma að pólitík er ekki það sama og hagfræði ;)

Ég ætla að leyfa viðskiptafræðingunum og endurskoðendunum að svara fyrir sjálfa sig.

Fyrra álit

[Notanda eytt] fyrir 15 árum, 7 mánuðum

Þú talar um að vísitalan takai á “Nýungaskælingu” en það gerir hún ekki ef pælt er í hvernig “PLC - product life cycle” virkar á verð m.v. framboð og eftirspurn.

Kúrvan er ekki alltaf eins reyndar en eftirspurn vex sífellt hraðar og hægir svo hratt á sér þegar hún er farinn að ná til allra sem hafa áhuga.

Fyrirtæki kunna áþessa kúrvu og þetta ferli vöru á markaði.

t.d. er verðinu haldi ðniðri í upphafi og þar til varan fer að ná vinsældum (s.s. á þeim tíma sem varan er tekin inn í vísitöluna).

Eftir að varan er tekin inn (því hún er farin að mælast í innkaupum heimila) þá hækka þier verð því þá er búið að ná til kúnnana og ef varan er hefur e-h virði fyrir enytendur þá hækka þeir verð til að “mjólka” markaðinn. (á þessu stigi dalar eftirspurnin eitthvað).

Svo dettur vaan úr tísku og flestar vörur hverfa fljótt af markaði alla vega minnkar eftirspurn hratt ef ný og betri vara kemur á markað (einnig er varan oft einfaldlega tekin af markaði) þá er háa verðirð sem hún náði notað sem grunnur fyrir verð nýju vörunar og aftur hækkað (því nýja varan er svo flott og fín).

Gott dæmi er Gillette rakvélar. Þar hefur þróunin verið nokkuð hröð undanfarin ár og alltaf verið að skipta gömlum vörum út fyrir nýjar og pumpa verðið upp á milli týpa.

Það er kannski rétt að vísitalan sýnir það sem fólk er að kaupa hverju sinni en vísitalan lendir alltaf/oft í að grípa vörur sem eru á uppleið í verði en örsjaldan vörur á niðurleið.

Því myndast nokkuð krónískur hvati til hækkana í vísitölunni.

Ég er sjálfur viðskiptafræðingur en starfa samt í nokkuð öðrum geira með fókus á rekstri og því ekki með fingurinn á púlsinum í þessum hagtölum.

Man þó eftir ritgerð sem ég gerði um VNV og hvað ég var heillaður af þeim aðferðum sem þeir beita sbr. margfeldismeðaltöl og keðjutengingar til að tryggja jafnt vægi hækkana og lækkana + breytinga í grunni vísitölunar.

En varðandi að líkja hagfræði og eðlisfræði saman er MJÖG dúvíus.

Eðlisfræði bíður sjaldnast uppá spekulasjónir, hún fjalalr um lögmál þessa heims og hvernig físískir hlutir verka, hlutir sem hægt er að mæla. Númer eitt í eðlisfræði er að skrá hvað þú geriri í tilraunum svo að einhver annar geti endurtekið hana og fengið sömu niðurstöður.

Í hagfræði eru allir að skoða ófullkomnar niðurstöður/mælingar á hinum og þessum þjóðfélögum um allan heim og leggja persónulegt mat út frá ótal túlkunum á hinum og þessum kenningum.

Í grófum dráttum þá er hægt að hafa rétt fyrir sér í eðlisfræði og enginn vafi ríkir um það. Það er ekki hægt í hagfræði… ever.

Er hagfræði ekki BA s.s. félagsvísindi og listir?

Ef það er BS þá er það hugsanlega vegna stærðfræðinnar sem þarf að kenna með en ekki hagvísindanna sjálfra.

Viðskiptafræðingar almennt eru ekkert skárri, kannski ögn praktískari m.v. það sem kennt er um stjórnun, bókhald og rekstur sem nýtist stax í vinnu.

Oft finnst mér munurinn á hagfræðingum og viðskiptafræðingum vera “scope”.

VF fara niður í hverja krónu og sjaldnast útfyrir þann markað sem fyrirtækið starfar á.

HF skoða allt frá heiminum í heild og niður í einstaka markaði.

Það sem bæði fögin kenna í raun er “common sense”

en “common sense isn´t so common” sbr. Alþingismenn og seðlabankastjóra undanfarinna ára + alla sem tóku of mikið útá krít og munu ekki bíða þess bætur þann tíam sem þeir eiga eftir ólifaðan.

Ef hagfræði er ekki tilgangslaus (er ekki með þetta á hreinu)… Hver er þá tilgangurinn?

Fyrra álit

Sblender fyrir 15 árum, 7 mánuðum

Sæll,

Staðbundnar mælingar eru gerðar oftast nær í hverjum mánuði, svo að hverskonar life-cycle sem var hefur þá ætti það að koma fram. En fyrst við erum að tala um PLC þá má líka minnast á að það eru margir sem efast um praktíska notkun hennar. Margir segja að fyrirtæki geti ekki gert sér almennilega grein fyrir því hvar varan er staðsett á kúrvunni, auk þess sem ferill kúrvunar getur oft verið mjög óreglukennt. Að þessi 4 stig PLC, innleiðing, vöxtur, matuiry (ef ég man rétt) og svo hnignun, séu alls ekki algild. En það skiptir í sjálfu sér engum máli, staðbundnar mælingar eru gerðar í hverjum mánuði.

Að fyrirtæki haldi niðri verðinu fyrst, og hækki það svo til að mjólka markaðinn þarf alls ekki að standast. Það eru mjög mörg öfl í gangi þegar það kemur að því hvernig fyrirtæki haga sér á markaði.

Að vísu er ekki hægt að bera saman hagfræði og eðlisfræði þegar farið er nákvæmari í hlutina. Það sem ég er að reyna benda á, er að hagfræði er vísindagrein. En rétt eins og í eðlifræði þá getum við haft kenningar um hitt og þetta, en við getum aldrei 100% sannað neitt. Ég ætlaði t.d. að minnast á það að í hagfræðinni þá er ekki hægt að framkvæma tilraunir eins og í eðlisfræði, þar sem viðfangsefnið í hagfræði er manneskjan og samfélagið. En ég ákvað að láta ekki vera af því, af því mig langaði bara að benda á það, að hagfræði er vísindagrein. Vegna þess að í hagfræði er ekki hægt að framkvæma tilraunir eins og í náttúruvísindunum, þá er mikið kapp lagt á tölfræði. Ef þú berð saman t.a.m. grunngráður í hagfræði og eðlisfræði hjá HÍ, þá læra hagfræðinemar meiri tölfræði. Þetta er gert einmitt af því að hagfræðingar geta ekki frakvæmt eiginlegar tilraunir, en þess í stað nýtum við okkur tölfræðina til að leitast eftir svörum.

Hvað varðar muninn á viðskiptafrælðingum og hagfræðingum þá er ég mjög sammála þér. Hef alltaf líkt viðskiptafræðingum sem skipstjórum í bátum (fyrirtækjum), þeir eru lærðir til að sigla fleyinu. Hagfræðingar eru aftur á móti upp á landi. Þar eru þeir með sjónauka þar sem þeir fylgjast með hafinu, skipunum og skipstjórunum og pæla hvað er að gerast.

Ef hagfræðingar væru tilgangslausir, þá ætla ég rétt að vona að það endurspeglist í launum þeirra.

Fyrra álit

vitringur fyrir 15 árum, 7 mánuðum

Sammála Sblender í því að hagfræði sé ekki það sama og pólitík.

Rétt eins og það voru eðlisfræðingar sem uppgötvuðu hvernig mætti kljúfa atóm þá voru það pólitíkusar sem tóku þá ákvörðun að beita kjarnorkusprengjunni.

Þó svo að hagfræðin sé vissulega mun flóknari vísindagrein en eðlisfræði, í henni þarf að taka margar breytur sem eru sumar ófyrirsjáanlegar

Bætt við 26. maí 2009 - 15:03
þó svo að hagfræðingar viðskiptabankana hafi í raun verið búnir að vara Seðlabanka Íslands fyrir löngu við því að stýrivextir væru of háir.

Ætli Davíð Oddssons (sem er ekki hagfræðingur) hafi ekki bara verið í sandkassaleik.

Við erum alheimurinn, vaknaður til vitundar um sjálfan sig

Fyrra álit

[Notanda eytt] fyrir 15 árum, 7 mánuðum

http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1324513#

Hér er ritgerð sem fjallar um afleiðingar PLC á vísitölur þegar hlutir eru teknir of seint inn í vísitölugrunninn.

Hér á klakanum þá ætti vandamálið að vera öfugt ef grunnurinn er uppfærður oft.

Ef þið googlið “skimming strategy PLC” og skoðið við hvaða aðstæður slík stefna hentar fyrirtækjum þá passar þessi aðferðafræði vel við íslenskar aðstæður þ.e.a.s. fákeppni.

ÉG VAR EKKI AÐ SEGJA AÐ HAGFRÆÐINGAR VÆRU TILGANGSLAUSIR

Ég á bara erfitt með að láta mér detta í hug djobb þar sem hagfræðingur væri á fullu að “hagfæðast” day in day out.

Að segja að hagfræði sé flóknari en eðlisfræði finnst mér rangt, vil benda á að eðlisfræði á að geta lýst öllu sem gerist í heiminum og gert grein fyrir afhverju.

Hagfræði er jú tölfræði en það eru markaðsrannsóknir líka og fyrir um 200.000 kall getur maður fengið SPSS pro sem vinnur nánast úr þessu öllu fyrir mann.

Þá er bara fagurfræðin og túlkunin eftir við ritgerðasmíðin og uppsetninguna eftir.

Það er talað um að upplýsingatækni veiti ekki fyrirtækjum samkeppnisforskot því öll fyrirtæki nýta sér hana, því sé hún orðin eins og rafmagn = sjálfsögð undirstaða fyrirtækja.

Öflug tölfræðiforrit gera það sama fyrir ýmis félagsvísindi.

Ef allir geta unnið úr gögnunum þá er þetta bara orðið spurning um hvern á að heilla með niðurstöðunum, þ.a.l. túlkun og framsetningu.

Ef hagfræðingar eru alltaf sammála um að vera ósammála þá skv. “megin markgildissetningu tölfræðinar” eru áhrifin af starfi þeirra hverfandi fyrir þjóðfélagið þar sem skoðanir þeirra á nauðsynlegum aðgerðum er skotið á víð og dreif og jafna sig allar út í að best sé að gera ekki neitt.

Þeir ættu að tala sig saman og skila til fólksins bara því sem þeir eru sammála um að þurfi að gera = þá yrðu hugsanlega breytingar.

Ég veit muninn á hagfræði og pólitík.

En ég ætla ekkiað disa hagfræðinga meira, ég er farinn að hljóma eins og gömul nöldrandi kerling og það var ekki tilgangurinn með þessu öllu saman.

Tilgangurinn var að benda á að vísitalan þarfnast endurskoðunar að einhverju leiti finnst mér…

p.s. ég las ekki alla þessa grein sem ég er að benda á í upphafi en mun lesa hana betur yfir eftir vinnu…

Fyrra álit

[Notanda eytt] fyrir 15 árum, 7 mánuðum

Stýrivextir voru ekki of háir.

Fyrra álit

vitringur fyrir 15 árum, 7 mánuðum

Hvernig kemstu að þeirri niðurstöðu?

Við erum alheimurinn, vaknaður til vitundar um sjálfan sig

Fyrra álit

triggz fyrir 15 árum, 7 mánuðum

Ég held að þú sért að ætlast alltof mikið af hagfræðingum. Ef þeir gætu spáð fyrir um framtíðina að þá get ég sagt þér það að þá yrðu hagfræðingar svoleiðis lang ríkasta stétt manna sem til er. Það eru bara alltof margar breytur sem þarf að taka tillit til. Málið er að það er ekki til nein önnur fræðigrein sem lýsir hegðun fyrirtækja, heimila eða hagkerfisins í heild betur en hagfræðin.

Fyrra álit

Deiglan

Deiglan

Ofurhugar

Hverjir eru inni

Greinar

Hagfræði vs. Viðskiptafræði og mat á ástandinu.

Dýr

Dægurmál

Fræði

Leikir

Lífið

Lífsstíll

Margmiðlun

Menning

Skjár

Sport

Tónlist

Tækni

Vélar

Hugi