ég skrifaði ritgerð um efnavopn um dagin í efnafræði, ég kynnti mér taugaeitur eins og stærstu herveldin eiga svo sem USA russland, bretland og jafnvel írak, þetta eru vopn sem hryðjuverkamenn geta léttilega komist yfir eo svo þið getið gert ykkur í hugarlund hvað efnavopn eru (taugaeitur) þá er hérna ritgerðin mín



"

Inngangur:
Í þessari ritgerð ætla ég að fjalla um taugaeitur sem er notað í hernaði. Mun eg fjalla um sögu þess, virkni, áhrif og fyrstu hjálp gegn því auk ýmissa efnafræðilegra þátta og annað. Sérstaklega mun ég taka VX gas fyrir en það er eitthvert öflugasta taugaeitrið og eitt hættulegasta efni í heimi. Þar sem þessi ritgerð verður ekki of löng verður farið í stuttu máli yfir helstu þætti ritgerðarinnar og fjallað um algengustu efnin þó það séu mun fleiri til.


Hvað er taugaeitur?
Taugaeitur er efni sem ræðst á taugakerfið í líkamanum og lamar alla starfsemi hans þar á meðal alla lífsnauðsynlega starfsemi eins og öndun og blóðflæði, Fyrstu taugaeitrin voru gerð um 1854 og voru ætluð sem skordýraeitur, fyrsta taugaeitrið til hernaðarnota var fundið upp af þjóðverjum 1936. Það var Tabun, sem er tær litarlaus og bragðlaus vökvi með smá ávaxtalykt.
Til að gera grein fyrir hversu hættulegt Tabun er mönnum tekur það u.þ.b. 1-2 mínútur að draga mann til dauða að fá banvænan skammt á húðina, 1-10 mínútur ef fólk andar banvænum skammti að sér og samstundis ef vökvinn fer í augu. Og þetta er það efni sem er minnst eitrað af þessum efnum. Sarin var fundið upp 1938 af þjóðverjum líka og framleiddu þeir allt að 10 tonn af þessu efni til stríðsloka. Ekki voru þessi efni notuð í hernaði í seinni heimstyrjöldinni þó bæði þjóðverjar og bandamenn áttu byrgðir í tonnavís. Árið 1995 var sarin gas notað í hryðjuverkaáras í neðanjarðarlestarstöð í Tokyo og olli það dauða 12 manns og særði um 5500 manns. Hefði efninu verið dreift rétt hefðu allir dáið á stöðinni.
Árið 1952 fundu Breskir vísindamenn upp nýtt efni sem var margfalt banvænna en önnur taugaeitur og þar að auki hafði það langvarandi áhrif með þeim hætti að efnið var til staðar svo vikum skipti. Það var kallað VX. Vitað er að Írakar notuð efnavopn gegn nágrönnum sínum fyrir persaflóastríðið og þar voru efnavopn eins og sarin notuð. Gulf syndrom eða flóaheilkennið er hugtak yfir allar aukaverkanir sem bandarískir hermenn fengu eftir stríð við Írak. Margfallt fleiri dóu eftir stríð en í stríðinu og enn fleirri þjást af alls kyns sjúkdómum og óþægindum. Ástæðan er talin vera að hermennirnir komust í tæri við þessi efnavopn, oft fengu þeir einhverskonar efnaský yfir sig þegar búið var að sprengja upp vopnabyrgi sem innihéldu efnavopn.
Þetta synir glöggt hve þessi efni eru hættuleg. Á þessum tímum hryðjuverka getur maður rétt ímyndað sér þá ógn sem stafað gæti af hryðjuverkamönnum ef þeir komast yfir svona efni.


Nafn Fyrst Framleitt Banvænn skammtur í lofti ( mg*min/m3) Banvænn skammtur á húð (mg )
Tabun 1936 150-400 1000-1700
Sarin 1938 75-100 1000-1700
Soman 1944 35-50 50-100
VX 1952 10 6-10
Tafla tekin og þydd af: http://faculty.washington.edu/chudler/weap.html





Hvað er VX?

VX gas í formi kúlna ( Úr myndinni The Rock )
Myndir teknar af : http://www.chem.ox.ac.uk/mom/vx/VX.htm


VX gas er Taugaeitur sem sem Bretar skiptu á fyrir teikningu að kjarnorkusprengju frá Bandaríkjamönnum. Það er nú talið eitt hættulegasta efnavopn sem til er í dag. Eiga Bandaríkin, Bretar, Rússar VX gas og líkur eru á að Írakar eigi þetta efni líka. Í myndinni The Rock leikur VX gas aðalhlutverkið ásamt Nicolas Cage og Sean Conery. Heimildir herma að bandaríkjamenn hafi prófað VX gas í Víetnam þegar stríðið stóð sem hæst, Hafi þeir varpað tveimur 25 kg hylkjum með VX gasi til að kanna áhrifin á hermenn í bardaga. Ekki veit ég niðurstöðurnar úr þessari tilraun en það er vitað að 25 kg af þessu efni er nóg til að drepa 2,5 milljónir manna.
Þetta efni er svipað olíu en annars lit og liktarlaust og það sem gerir þetta svo eftirsótt í hernaði er að efnið “festist” á staðnum þar sem því er dreift og varir í allt að 4 vikur og er þá ekki líft á því svæði nema með notkun efnabúninga. Efnið getur bæði verið á gasformi eða vökvaformi en það er margfallt virkara á gasformi, þessvegna tala ég alltaf um VX gas, suðumark VX er 298°C. Bræðslumark er við -50°C.
Leysnin(g/100g) er 5.0 við 21,5°C og 3.0 við 25°C. Mólmassi VX er 267.4 u


Virkni Taugaeiturs
Eins og nafnið gefur til kynna ræðst efnið á taugakerfið. Þar sem ég hafði ekki yfir nógu góðri orðabók yfir að ráða eru sum efnaheitin á ensku. Acetylcholine (köllum það ACh) er boðefni í taugakerfi líkamans, það sendir boð til vöðva líkamans um að herpast saman og fleiri hluti, Ensim sem heitir acetylcholinesterase eða (AChE) stöðvar ACh og er einskonar mótvægi við því þannig að þessi tvö efni vinna saman í taugakerfinu. Taugaeitur gerir AChE óvirkt þannig að það er búið að skerða taugakerfið og nú myndast bara ACh og það safnast upp, þannir má segja að taugakerfið fer í “klessu”. Þar sem ACh stjórnar vöðvum ruglar þetta öllum vöðvahreifingum þannig að fólk fær krampa, sjónin verður óskýr, hjartatruflanir eða stopp og öndun getur stöðvast. Fólk einfaldlega lamast, mishratt eftir því hversu stór skammturinn er og deyr svo að lokum ef ekki er rétt brugðist við. Dánarorsökin er Öndunarstopp, hjartastopp eða önnur starfsemi sem lamast, út af eitruninni.



Einkenni eitrunnar
Krampi, sviti, uppköst, höfuðverkur, lítið sjáldur, öndunarerfiðleikar, lömun, máttleisi, niðurgangur, kviðarverkir, slefar, ógleði, þvoglukennt tal og sjóntruflanir eru helstu einkenni taugaeitrunar og fara eftir skammti sem fólk verður fyrir.
Fyrsta hjálp við taugaeitrun er að skola húð með sápu og vatni og helst með 0,5% klórlausn, tvö lyf er hægt að nota sem mótefni: Atropine og pralidoxime chloride.
Atropie er algengasta mótefnið gegn taugaetri, það er sprautað í fólk og gerir eitrið óvirkt. Ef fólk verður fyrir stórum skammti verður að sprauta Atropine beint í hjartað og er það stundum það eina sem getur bjargað sjúklingum. Atripine gerir AchE virkt aftur þannig að líkamsstarfsemi verður eðlileg á ný. Til að verjast þessum efnum verður að koma í veg fyrir að maður andi þeim að sér og þau komist í tæri við húð.


Notkun
Taugaeitur eru nú eingöngu notuð sem vopn og eru þau í þeim klassa sem nefnist gjöreyðingavopn ásamt sýklavopnum og kjarnorkusprengjum. Þannig að efnaárás getur verið svarað með kjarnorkuárás svo í dag eru þessi vopn notuð til að ógna.
Þessi efni hafa aldrei verið notuð í hernaði opinberlega en vitað er að írakar notuðu þau og Bandaríkjamenn hafa gert tilraunir með þau í stríði. Þeim er dreift með sprengjum, eldflaugum, úðabrúsum og jarðsprengjum, virka margfallt betur í úða eða gasformi. VX gas hefur þá sérstöðu eins og kom fram áðan að festast á staðnum sem því er dreift á, það yrði t.d. notað á óvina flugvelli og herstöðvar og gerir þær ónothæfar.



"