gthth fyrir 23 árum, 1 mánuði Fjöldi lestra: 256

Fyrsta skáldsagan.

Mig langar að vita hverja fólk telur vera fyrstu skáldsöguna. Hvað segið þið um það?

Svo ég setji nú umræðunni ramma: Það er ekki alveg ljóst hvenær fyrsta skáldsagan verður til. Það fer eftir því hvernig við skilgreinum skáldsögu. Og jafnvel þó við séum öll sátt um eina skilgreiningu getur verið erfitt að flokka sum verk. Fyrst eru verkin skrifuð, síðan verða flokkanir til. Margir vilja meina að einstaka verk úr fornöld geti ekki talist neitt annað en skáldsögur. Ég er auðvitað ekki að tala um leikritin. Leikritun verður til í Grikklandi á (6. og) 5. öld f.Kr. Og auðvitað eru það ekki sannar sögur. En samt má gera greinarmun á leikritum og því sem við köllum í dag skáldsögum. Þið vitið vonandi hvað ég á við.

Hvenær verður skáldsagan til og hver er fyrsta skáldsagan. Ef ekki er ljóst hvort verk á að flokkast sem skáldsaga, látið þá rök ykkar fylgja með. __________________________
Aut tace aut loquere meliora silentio.

___________________________________

kokos fyrir 23 árum

Æ já þessi gleimda spurning hér ;)

Ég bara veit það ekki… hver segir þú að sé sú fyrsta?

Mér hefur yfirleitt skilist að don kíkóti hafi verið svona fyrsta alvöru skáldsagan hún er allavega algjör uppspuni og virðist vera skrifuð sem listaverk en dæmisaga sem á að fá fólk til að hegða sér betur.
Hvort teljast annars dæmisögur vera skáldverk eða kennsluverk ?

Kannski það megi telja dekameron með fyrstu skáldsögunum líka? Þótt það sé smásagnasafn, eða ég veit það ekki?

Annars finnst mér riddarasögur miðalda alveg koma til greina, held allavega að það hafi verið fyrstu “sjoppubókmenntirnar” ;)

Allavega held ég að don kíkoti sé sú fyrsta sem ber örugg merki um að vera skáldsaga.. það er ekki hægt að kalla hana neitt annað.

???

Fyrra álit

gthth fyrir 23 árum

Ég var nú að pæla í Satyrikon eftir Petróníus (1. öld) :) __________________________
Aut tace aut loquere meliora silentio.

___________________________________

Fyrra álit

kokos fyrir 23 árum

Sko, ég viðurkenni að af einhverjum undarlegum ástæðum, kláraði ég aldrei að lesa þetta verk, mér fannst þetta mjög flott skrifað þó :) En mér fannst þetta samt soldið sundurlaust verk, frásögnin ekki sérlega heildstæð.
Mér fannst (þó ég sé raunar ekki fær um að dæma þar um)að skáldsöguformið sé ekki alveg fullþróað þarna, t.d eingin sérstök persónusköpun, umfjöllunarefnið soldið á reiki (eða er ég bara búin að gleima því hmm..)
En nottla get ég ekki sagt að þetta sé EKKI skáldsaga.

Samt, hvað með daphnis og cloe, og það allt, það er þó allavega vísir að skáldsögum?

ps hvernig endaði sagan annars :)?

Fyrra álit

gthth fyrir 23 árum

Satyrikon er náttúrulega ekki alveg heildstætt verk því það er ekki varðveitt í heild sinni. Einungis brot úr bókum 15-16 eru varðveitt. En ég er ekki sérfróður um þetta verk og get ekki sagt þér hvernig það hangir saman. Og ég get ekki sagt þér hvernig sagan endar þar eð að því er ég best veit er endirinn ekki varðveittur. Við yrðum helst að spyrja hann Gottskálk Þór Jensson, hann er sérfróður um þetta efni :)

Daphnis og Cloe er náttúrulega goðsaga sem er sögð m.a. af Virgli og Þeokrítosi. En svo er til bók með þessu nafni eftir Longus nokkurn og er talin vera síðan um miðja 3. öld (umdeilt þó). En ef við víkkum út hugmynd okkar um skáldsögu þannig að sagan verði að vera skálduð en megi þó byggjast að verulegu leyti á goðsögunum, þá finnst mér liggja beint við að telja Eneasarkviðu Virgils með. Ólíkt t.d. Hómerskviðum er hún ekki geymd í munnmælum í margar kynslóðir áður en hún er skrifuð niður, heldur samdi Virgill hana sjálfur (þó hann byggði auðvitað á goðsögunum) :o) __________________________
Aut tace aut loquere meliora silentio.

___________________________________

Fyrra álit

kokos fyrir 23 árum

Jæja, ætli ég prufi ekki bara að ljúka lestrinum svona einhvertíma við tækifæri, mér finnst það nebbla soldið sniðugt að gera slíkt áður en maður tjáir sig um bækur ;D

En getur Eneasarkviða talist skáldsaga? ég get samþykkt það að hún sé það að einhverju leiti, en flestar (eða allavega margar) persónurnar koma fyrir hjá Hómeri, og hann byggði víst mjööög á goðsögum, og munnmælum líka held ég.
hmmm.. það má kannski segja að hún sé “goðsöguleg skáldsaga”?

En söguþráðurinn getur kannski talist skaldverk? og það hvernig hann setur sig í spor sogupersóna…mér finnst það soldið spes.

Og meðhöndlunin á efninu er skáldleg, en þetta verk hefur kannski líka þann tilgang að sýna málin frá hinum sjónarhólnum í trjójustríðinu, vondu grikkina og það ;), og gera sögurnar meira fyrir rómverja, sameiningartákn fyrir rómverja ?

En hvernig er það, veistu hvort hann skáldaði upp einhverja persónu þarna?

Fyrra álit

gthth fyrir 23 árum

Maður þarf að vera afar lærður til að geta svarað því hvort Virgill hafa skáldað upp einhverja persónu eða hvort þær hafa allar komið einhvers staðar fyrir áður. Ég bara treysti mér ekki til þess að segja að einhver persóna hafi aldrei komið fyrir áður.

Mig grunar nú að öll nöfnin hafi verið til áður. En það þýðir samt ekki að persónusköpun sé engin. Persóna Eneasar hjá Virgli til dæmis getur verið mjög frábrugðin persónu hans í öllum öðrum sögum. Þetta höfum við líka hjá harmleikjaskáldunum: Þeir eru allir að segja sömu sögurnar, en samt er persónusköpunin oft meiri en í meðalgóðri skáldsögu sem kemur út einhver jólin hér á Íslandi :)

En já, ég veit ekki nóg um Satýrikon sjálfur. Þess vegna spyr ég nú. Er hún fyrsta skáldsagan? Sumir segja það. Eða er það Kýropædeja Xenofons? Sumir nefna hana. Hún er í það minnsta vísir að skáldsögu.

Kannski veltur þetta að verulegu leyti á skilgreiningu á skáldsögu? (Enn ein umræðan um skilgreiningar…). Skilgreining skáldsögunnar er auðvitað hrein og bein mannasetning. Það er bara spurning hvernig við viljum skilgreina skáldsögu. Hvernig viljum við það nú? :) __________________________
Aut tace aut loquere meliora silentio.

___________________________________

Fyrra álit

kokos fyrir 23 árum

ég held nú að það megi allveg tala um persónusköpun í eneasarkvíðu, því þó virgill notist við goðsagnapersónur þá “gerir hann úr þeim persónur” það eru allir mjög af holdi og blóði þarna.
En samt þessar persónur eru ekki uppdiktaðar, og virgill verður að taka tillit til þess sem goðsögurnar segja og eigna persónunum eiginleika eftir því.
Þannig þarna er ekki frjáls persónusköpun…

En mér finnst samt persónusköpunin þarna mikið dýpri en í satýrikon, mér fannst satýrikon vera meira sona farsi..
Annars hef ég ekki mikið vit á þessu ;)

En ég hef ekkert á móti því að satýrikon sé fyrsta skáldsagan, þetta er allavega mjög frumlegt verk og ekki verið að lýsa raunverulegum eða goðsöguraunverulegum atburðum… en ég hef nú aldrei lesið kýropadeju, hefði kannski áhrif á skoðanir mínar ef ég hefði gert það …;)

Skigreina skálsögu? OMG!
Uppspunnin atburðarrás(að einhverju leiti).
Frásögn með upphaf og endi( að einhverj leiti).
Uppspunnar persónur (að einhverju leiti).
Afþreying (að einhverju leiti)
Uppbygging, strúktúr, skiptir máli (að einhverju leiti)
Og eitthvað fleira (að miklu leiti :))

Fyrra álit

Bókmenntir og listir

Bókmenntir og listir

Ofurhugar

Hverjir eru inni

Korkar - Almennt um bókmenntir og listir

Fyrsta skáldsagan.

Dýr

Dægurmál

Fræði

Leikir

Lífið

Lífsstíll

Margmiðlun

Menning

Skjár

Sport

Tónlist

Tækni

Vélar

Hugi